Ageuzja
Przeczytaj także...
Encyklopedia PWN – encyklopedia internetowa, oferowana – bezpłatnie i bez konieczności uprzedniej rejestracji – przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Encyklopedia zawiera około 122 tysiące haseł i 5 tysięcy ilustracji.Kwas askorbinowy, witamina C (INN: Acidum ascorbicum, E300) – organiczny związek chemiczny z grupy witamin, pochodna glukozy o wzorze sumarycznym C6H8O6, przeciwutleniacz stosowany jako dodatek do żywności. W warunkach standardowych jest białym, krystalicznym ciałem stałym. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, roztwór ma odczyn kwasowy.
Sacharoza, C12H22O11 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów będący zasadniczym składnikiem cukru trzcinowego i cukru buraczanego. Cząsteczka tego disacharydu zbudowana jest z D-fruktozy i D-glukozy połączonych wiązaniem (1→2)-β-O-glikozydowym.
Encyklopedia PWN – encyklopedia internetowa, oferowana – bezpłatnie i bez konieczności uprzedniej rejestracji – przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Encyklopedia zawiera około 122 tysiące haseł i 5 tysięcy ilustracji.Kwas askorbinowy, witamina C (INN: Acidum ascorbicum, E300) – organiczny związek chemiczny z grupy witamin, pochodna glukozy o wzorze sumarycznym C6H8O6, przeciwutleniacz stosowany jako dodatek do żywności. W warunkach standardowych jest białym, krystalicznym ciałem stałym. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, roztwór ma odczyn kwasowy.
Sacharoza, C12H22O11 – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanów będący zasadniczym składnikiem cukru trzcinowego i cukru buraczanego. Cząsteczka tego disacharydu zbudowana jest z D-fruktozy i D-glukozy połączonych wiązaniem (1→2)-β-O-glikozydowym.
Ageuzja – objaw chorobowy polegający na utracie odczuwania smaku, zdarzający się jednak rzadziej niż dysgeuzja polegająca na zniekształceniu lub obniżeniu jakościowym i ilościowym doznań smakowych.
W dysgeuzji można wyróżnić m.in.:
Występowanie zaburzeń smaku i węchu[ | edytuj kod]
Zaburzenia odczucia smaku najczęściej związane są z zażywaniem leków, paleniem papierosów, nadużywaniem alkoholu, niewystarczającą higieną jamy ustnej.
Witamina A – zbiorcza nazwa organicznych związków chemicznych z grupy retinoidów (z których najważniejszy jest retinol), pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego, rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy.Hiposmia – zmniejszona zdolność do wyczuwania zapachów. Powiązanym stanem jest anosmia, w którym węch jest zniesiony. Problemy z powonieniem mogą powodować alergie, polipy nosa, zakażenia wirusowe i uraz głowy. Hyposmia może być również bardzo wczesnym objawem choroby Parkinsona.
- w wyniku stosowania niektórych leków w leczeniu chorób
- układu sercowo-naczyniowego, kolagenozach, schorzeniach endokrynologicznych, chorobach psychicznych, nowotworach
- w wyniku stosowania używek
- palenie tytoniu – zmniejsza wrażliwość na smak słony (z wyjątkiem osób młodych i kobiet)
- alkoholizm – obniżenie zmysłu smaku i węchu
- w stanach fizjologicznych
- ciąża – zmiany hormonalne wpływają na postrzeganie smaków
- wiek
- z wiekiem obniżeniu ulega wrażliwość na smaki
- w jednostkach i zespołach chorobowych
- sjalopenia wywołana m.in. działaniem leków
- stomatodynia
- chorobach psychicznych m.in. schizofrenii, parafrenii, zespołach parafrenicznych
- zaburzenia metabolizmu lub niewłaściwe proporcje niektórych mikroelementów (miedź, nikiel, kobalt, cynk) i witamin (witamina A, witamina C)
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- cukrzyca upośledzenie smaków głównie słodkiego
- zaburzenia endokrynologiczne: niewydolność kory nadnerczy – zaburzenia węchu, hipergeuzja w stosunku do soli kuchennej; choroba Cushinga i niedoczynność tarczycy – hiposmia i hipogeuzja; akromegalia – wzrost wrażliwości na smak gorzki i słony; zespół Kallmanna
- niewydolność nerek – upośledzenie czucia smaków; pacjenci leczeni hemodializą – podwyższenie wrażliwości na zapachy i smaki
- infekcje wirusowe, bakteryjne – pogrypowe jakościowe zaburzenie smaku, borelioza w fazie przewlekłej
- schorzenia laryngologiczne – osłabienie powonienia i zmysłu smaku
- stwardnienie rozsiane – podwyższenie progu smakowego
- zaburzenia neurologiczne: choroby zapalne mózgu, udar mózgu, choroba Alzheimera
Dysgeuzja lub hipogeuzja może doprowadzać do zwiększonego spożycia żywności, a nawet naużywania wzmacniaczy smaku, takich jak sacharoza czy sól kuchenna, co może doprowadzać do rozwoju lub pogorszenia kontroli cukrzycy lub w przypadku soli, nadciśnienia tętniczego.
Nikiel (Ni, łac. niccolum) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Został odkryty w roku 1751 przez szwedzkiego chemika, Axela Cronstedta. W 1804 r. otrzymano go po raz pierwszy w stanie czystym. Przed naszą erą był używany w stopach z miedzią i cynkiem.Choroby tkanki łącznej (ang. Connective tissue disease – CTD) – grupa różnorodnych chorób, w których zmiany patologicznie pierwotnie występują w tkance łącznej. Tkanka łączna to jeden z typów tkanek, który charaktryzuje się obfitą substancją pozakomórkową, która utrzymuje, spaja i ochrania narządy wewnętrzne. Dawna nazwa chorób tkanki łącznej – kolagenozy sugerowała, że choroby te dotyczą tylko kolagenu, natomiast w rzeczywistości obejmują one całą tkankę łączną. Do chorób tkanki łącznej należą:
Z drugiej strony, spożywanie pokarmów bez odczuwania smaku w ageuzji prowadzi zwykle do ograniczenia ich spożycia i może doprowadzić do postępującego wychudzenia.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- ageuzja, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-10-24].
- ↑ Ewa Bałczewska, Agnieszka Nowak, Taste disorders – dysgeusia, „Nowa Stomatologia”, 0 [dostęp 2019-10-24] (pol.).
- Marek Sitkowski: Życie bez smaku. MediGo, lipiec 2006. [dostęp 2020-02-29].
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Alkoholizm, choroba alkoholowa, uzależnienie od alkoholu, toksykomania alkoholowa – zaburzenie polegające na utracie kontroli nad ilością spożywanego alkoholu.Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy (łac. Morbus ulcerosus ventriculi et duodeni) – obecność wrzodów trawiennych, czyli ubytków w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy. Występują one najczęściej w dwunastnicy i wtedy stwierdza się częstsze występowanie u mężczyzn. Najczęstszymi przyczynami są: zakażenie Helicobacter pylori i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Często występującym i głównym objawem jest ból w nadbrzuszu, jednak czasem przebieg może być skąpo- lub bezobjawowy. Niekiedy objawy są niecharakterystyczne. Gastroskopia jest badaniem diagnostycznym, które ostatecznie rozstrzyga o rozpoznaniu wrzodów. W leczeniu główną rolę odgrywa leczenie zakażenia Helicobacter pylori, stosowanie leków: blokerów pompy protonowej i H2-blokerów oraz właściwa dieta, zaprzestanie palenia papierosów i unikanie leków wrzodotwórczych. W przypadku powikłań choroby (perforacja wrzodu, zwężenie odźwiernika, podejrzenie transformacji nowotworowej), a niekiedy w wypadku nieskuteczności leczenia zachowawczego stosowane jest leczenie operacyjne.
Warto wiedzieć że... beta
Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM, ang. multiple sclerosis, MS) – przewlekła, zapalna, demielinizacyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego, w której dochodzi do wieloogniskowego uszkodzenia (demielinizacji i rozpadu aksonów) tkanki nerwowej.
Udar mózgu, incydent mózgowo-naczyniowy (ang. cerebro-vascular accident, CVA), dawniej także apopleksja (gr. stgr. ἀποπληξία - paraliż; łac. apoplexia cerebri, insultus cerebri) – zespół objawów klinicznych związanych z nagłym wystąpieniem ogniskowego lub uogólnionego zaburzenia czynności mózgu, powstały w wyniku zaburzenia krążenia mózgowego i utrzymujący się ponad 24 godziny.
Schizofrenia (stgr. σχίζειν, schizein, "rozszczepić" i stgr. φρήν, φρεν-, phrēn, phren-, "umysł", rzadziej stosowana nazwa – choroba Bleulera, łac. Morbus Bleuleri, w skrócie MB, synonimy: zaburzenia schizofreniczne, psychoza schizofreniczna) – zaburzenie psychiczne (lub raczej grupa zaburzeń) zaliczane do grupy psychoz endogennych.
Miedź (Cu, łac. cuprum) – pierwiastek chemiczny, z grupy metali przejściowych układu okresowego. Nazwa miedzi po łacinie (a za nią także w wielu innych językach, w tym angielskim) pochodzi od Cypru, gdzie w starożytności wydobywano ten metal. Początkowo nazywano go metalem cypryjskim (łac. cyprum aes), a następnie cuprum. Posiada 26 izotopów z przedziału mas 55-80. Trwałe są dwa: 63 i 65.
Akromegalia (łac. acromegalia, ang. acromegaly) – choroba spowodowana nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu (somatotropiny) przez hormonalnie czynnego gruczolaka komórek kwasochłonnych przedniego płata przysadki mózgowej. Akromegalia występuje u osób dorosłych, u których skończony został proces wzrastania kości, a nasady kości długich uległy mineralizacji i zrośnięciu. U dzieci i młodzieży nadmiar hormonu wzrostu powoduje gigantyzm, odróżniający się od akromegalii nadmiernym wzrostem kości długich.
Zespół Cushinga (łac. syndroma Cushing, ang. Cushing’s syndrome) – zespół objawów chorobowych związanych z występowaniem podwyższonego poziomu kortyzolu (lub innych steroidów nadnerczowych) w surowicy krwi. Najczęstszą przyczyną występowania zespołu Cushinga jest długotrwałe podawanie glikokortykosterydów w leczeniu innych chorób.
Ciąża, brzemienność – okres od zapłodnienia do porodu oraz całokształt zmian zachodzących w tym okresie w organizmie zapłodnionej kobiety.