1981

Rok 1981 / MCMLXXXI

Diana, księżna Walii, urodzona jako Diana Frances Spencer (ur. 1 lipca 1961 w Park House, Sandringham w Wielkiej Brytanii, zm. 31 sierpnia 1997 w Paryżu, we Francji) – członkini brytyjskiej rodziny królewskiej jako pierwsza żona Karola, księcia Walii, syna królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II i Filipa, księcia Edynburga. Matka Wilhelma, księcia Cambridge oraz Henryka, księcia z Walii, odpowiednio 2. i 4. osoby w sukcesji do tronu brytyjskiego.Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.

stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1950–1959 • 1960–1969 • 1970–1979 • 1980–1989 • 1990–1999 • 2000–2009 • 2010–2019
lata: 1971 « 1976 « 1977 « 1978 « 1979 « 1980 « 1981 » 1982 » 1983 » 1984 » 1985 » 1986 » 1991

Spis treści

1 Wydarzenia w Polsce

2 Wydarzenia na świecie

3 Urodzili się

4 Zmarli

5 Zdarzenia astronomiczne

6 Nagrody Nobla

7 Święta ruchome

8 Zobacz też

Wydarzenia w Polsce

5 stycznia – Antoni Piechniczek został trenerem piłkarskiej reprezentacji Polski.

7 stycznia – podjęto decyzję o zamknięciu huty aluminium „Skawina” i wstrzymaniu produkcji celulozy w Jeleniej Górze.

8 stycznia – opanowano erupcję ropy w Karlinie, stłumiono pożar.

10 stycznia – zakończono akcję gaszenia pożaru szybu naftowego we wsi Krzywopłoty koło Karlina.

16 stycznia:

pierwszy transport ropy z Karlina dotarł do rafinerii.

odsłonięto pomnik Stefana Starzyńskiego w Ogrodzie Saskim w Warszawie (później przeniesiony na Saską Kępę).

26 stycznia – 6 lutego – strajk generalny NSZZ „Solidarność” na Podbeskidziu.

27 stycznia – Te Deum Krzysztofa Pendereckiego dedykowano Janowi Pawłowi II.

29 stycznia – początek strajku studentów uczelni łódzkich

1 lutego – premiera 1. odcinka serialu Rodzina Leśniewskich.

2 lutego – prymas Stefan Wyszyński w swoim kazaniu poparł zdecydowanie ruch „Solidarności”.

5 lutego – Główny Urząd Statystyczny poinformował, że przeciętna płaca w Polsce w 1980 wyniosła 5755 zł.

9 lutego – były premier Piotr Jaroszewicz został wykluczony z PZPR.

11 lutego:

Episkopat wezwał do stałego i uczciwego dialogu władz z obywatelami.

generał Wojciech Jaruzelski został premierem.

11-12 lutego – 29-letni Ryszard Sobok w Walimiu na Dolnym Śląsku zamordował 6 osób, w tym 4 dzieci.

17 lutego – zarejestrowano Niezależne Zrzeszenie Studentów – NZS.

23 lutego – Kazimierz Deyna podpisał kontrakt z amerykańskim klubem San Diego Sockers.

28 lutego – rząd Wojciecha Jaruzelskiego wprowadził kartki na mięso i wędliny.

8 marca:

pierwszy zjazd „Solidarności Rolników Indywidualnych” w Poznaniu; Jan Kułaj (woj.przemyskie) został wybrany przewodniczącym.

ujawniło się Zjednoczenie Patriotyczne „Grunwald”, skrajne ugrupowanie popierające władze. Przewodniczącym został reżyser Bohdan Poręba.

10 marca – doszło do pierwszego spotkania gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsy.

16 marca – premiera filmu W biały dzień.

19 marca – „prowokacja bydgoska”, po sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy milicja pobiła trzech działaczy „Solidarności”.

22 marca – premiera serialu Tylko Kaśka.

24 marca – komunikat o przedłużeniu ćwiczeń „Sojuz 81” na czas nieokreślony. Zachodnie okręgi Armii Radzieckiej oraz jednostki stacjonujące w Polsce i NRD od wielu miesięcy trwały w podwyższonej gotowości bojowej.

26 marca – lecący z Warszawy samolot PLL LOT An-24W z 46 pasażerami i 4 członkami załogi na pokładzie, podczas podchodzenia do lądowania na lotnisku w Słupsku uderzył dwukrotnie o ziemię po czym stanął w płomieniach; zginął jeden z pasażerów, a 19 osób zostało rannych.

27 marca – generał Wojciech Jaruzelski podpisał tekst pt. Myśl przewodnia wprowadzenia Stanu Wojennego.

1 kwietnia:

wprowadzono reglamentację mięsa i wędlin (cukier reglamentowany był od 1976).

rozpoczął działalność ośrodek TVP w Rzeszowie.

3 kwietnia:

skończył się pierwszy zjazd Niezależnego Związku Studentów w Krakowie; Jarosław Guzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego wybrany został przewodniczącym. Lech Lipiński z Uniwersytetu Wrocławskiego został przewodniczącym Komisji Rewizyjnej.

ukazał się pierwszy numer „Tygodnika Solidarność”.

6 kwietnia – premiera filmu Zamach stanu.

10 kwietnia – premier Wojciech Jaruzelski zaapelował z trybuny sejmowej o zawieszenie na 3 miesiące wszelkich akcji strajkowych.

16 kwietnia – Nadzwyczajny Zjazd Aktorów reaktywował dawną nazwę Związek Artystów Scen Polskich (ZASP); Andrzej Szczepkowski został prezesem.

21 kwietnia – po 8 latach powrócił do Polski Edmund Bałuka, jeden z przywódców strajków stoczniowych w Szczecinie z zimy 1970/1971.

23 kwietnia – do Polski przybyła delegacja KPZR pod przewodnictwem Michaiła Susłowa.

25 kwietnia – w klubie studenckim „Od Nowa” w Toruniu odbył się pierwszy koncert grupy Republika.

27 kwietnia – 14 osób zginęło w pożarze kombinatu gastronomicznego „Kaskada” w Szczecinie.

28 kwietnia – pierwszy zwodowany po wojnie w Polsce statek SS Sołdek został przekazany do Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

30 kwietnia – wprowadzono kartki na masło, mąkę, kaszę i ryż.

4 maja:

premiera filmu Stanisława Barei Miś.

założono stowarzyszenie studentów i absolwentów prawa ELSA Poland.

12 maja – zarejestrowano Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność”.

15 maja – w Katowicach powstało „forum partyjne”, konserwatywna reakcja na ruch reform w partii. Z tego samego ducha wywodził się nowy tygodnik „Rzeczywistość”.

18 maja:

premiera filmu historycznego Polonia Restituta w reżyserii Bohdana Poręby.

pierwsza próba zespołu Lombard w sali Estrady Poznańskiej. Data ta uważana jest za dzień powstania zespołu.

21 maja – w Teatrze Dramatycznym w Warszawie odbyła się prapremiera sztuki „Pieszo” Sławomira Mrożka.

22 maja – powstało Polskie Towarzystwo Informatyczne.

25 maja – w kilku miastach studenckie marsze protestacyjne (NZS) pod hasłem uwolnienia więźniów politycznych.

31 maja – odbył się pogrzeb prymasa Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, w którym udział wzięło tysiące wiernych.

Czerwiec – Grzegorz Ciechowski założył Republikę.

1 czerwca – premiera filmu Ciosy w reżyserii Gerarda Zalewskiego.

4 czerwca – w katastrofie kolejowej pod Osieckiem koło Otwocka zginęło 25 osób, a 8 zostało rannych.

5 czerwca – z 14-dniową wizytą po 30 latach nieobecności przybył laureat Literackiej Nagrody Nobla, Czesław Miłosz. W księgarniach utworzyły się kolejki po jego książki.

11 czerwca – po rozmowach z rządem „Solidarność” odwołała akcję strajkową z powodu niewywiązywania się władz z obietnic wyjaśnienia bydgoskiego incydentu w marcu.

15 czerwca – początek procesu przywódców KPN: Leszka Moczulskiego, Romualda Szeremietiewa, Tadeusza Stańskiego i Tadeusza Jandziszaka.

28 czerwca – w 25. rocznicę Czerwca ’56 oficjalnie odsłonięto Pomnik Ofiar Czerwca 1956 na placu Mickiewicza w Poznaniu.

3 lipca – ustanowiono odznaczenie Warszawski Krzyż Powstańczy.

7 lipca – Jan Paweł II ustanowił biskupa warmińskiego Józefa Glempa prymasem Polski.

27 lipca – premiera filmu Człowiek z żelaza.

29 lipca – Anna Bukis ustanowiła rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3:59,67 s.

30 lipca – odbył się marsz głodowy w Łodzi.

31 lipca – w skład rządu weszło 4 generałów. Sejm przyjął nową ustawę o cenzurze, która odtąd miała działać jawnie, na podstawie jasnych kryteriów.

1 sierpnia:

o około 15-20% obniżono normy kartkowe na mięso i jego przetwory oraz wprowadzono kartki na proszek do prania.

po raz pierwszy odznaczono 100 byłych powstańców Warszawskimi Krzyżami Powstańczymi.

3 sierpnia – zaczęła się kolejna tura rozmów rządu z „Solidarnością”

13 sierpnia – apel episkopatu w rocznicę wydarzeń sierpniowych.

19 sierpnia – formą nacisku w sprawie dostępu do radia i telewizji były ogłoszone przez „Solidarność” 2 dni bez prasy. Akcja uwieńczona częściowym powodzeniem.

20-22 sierpnia – w gdańskiej hali Olivia odbył się I Przegląd Piosenki Prawdziwej „Zakazane Piosenki”.

21 sierpnia – Jerzy Urban, publicysta tygodnika „Polityka”, został rzecznikiem rządu.

22 sierpnia – Polak Jerzy Dygas uprowadził do Berlina Zachodniego rozkładowy samolot linii lotniczych LOT.

5 września:

w gdańskiej Hali Olivia rozpoczął się krajowy Zjazd „Solidarności”.

po buncie w areszcie śledczym w Bydgoszczy uciekło 188 więźniów; bunty więźniów kryminalnych były częstymi wydarzeniami jesieni 1981.

7 września – ostry konflikt w Hucie „Katowice” spowodowany uniemożliwieniem wydawania czasopisma „Nowy Związkowiec”.

8 września – na I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” z inicjatywy delegata z Ostrowa Wlkp., Henryka Sicińskiego, uchwalono Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej.

10 września – naczelny sąd dziennikarski zrewidował wyrok w sprawie Tadeusza Samitowskiego: tylko 1 rok zawieszenia w prawach członkowskich.

11 września – zwodowano okręt hydrograficzny ORP Heweliusz.

12 września – Józef Glemp został mianowany prymasem Polski.

15 września:

uchwała Rady Ministrów wprowadziła dla górników 3-krotne stawki za pracę w wolne soboty.

rozpoczął się ostatni rejs Daru Pomorza.

24 września – apel 35 intelektualistów do władz i do „Solidarności” – o poszukiwanie tego, co wspólne, o „podmiotowe” traktowanie społeczeństwa.

25 września – uchwalono ustawę o przedsiębiorstwach państwowych.

10 października – Lipsk: polscy piłkarze pokonali NRD 3:2 i zapewnili sobie awans na mundial w Hiszpanii.

15 października – został wyprodukowany 1 000 000 Maluch.

16 października – za publikację wywiadu z działaczem byłego KOR, Jackiem Kuroniem, naczelny redaktor „Sztandaru Młodych” został usunięty z pracy; protest zespołu redakcji. Stefan Bratkowski, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, wydalony został z PZPR.

18 października:

Wojciech Jaruzelski został I sekretarzem KC PZPR.

Rada Ministrów przedłużyła o 2 miesiące służbę wojskową żołnierzy wojsk lądowych, którzy kończyli 2. rok służby.

23 października – „Solidarność” pragnęła stworzyć instytucję społecznej kontroli polityki gospodarczej rządu; sprzeciw władz. Rząd powołał wojskowe terenowe grupy operacyjne dla kontroli sprawności administracji.

25 października – 18-letnia Japonka Keiko Urushihara laureatką VIII Międzynarodowego konkursu Skrzypcowego w Poznaniu.

26 października – rozpoczął się strajk w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu.

27 października – strajk okupacyjny w kopalni „Sosnowiec” po podrzuceniu fiolek z trującym płynem.

3 listopada – pierwszy wygrany przez redakcję „Tygodnika Solidarność” proces przeciwko cenzurze.

4 listopada – doszło do spotkania Glemp-Jaruzelski-Wałęsa.

7 listopada – Polskę opuścił potajemnie płk Ryszard Kukliński ze Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, związany od lat z wywiadem amerykańskim.

8 listopada – referendum lokalne w sprawie odłączenia Sławkowa od Dąbrowy Górniczej.

10 listopada – utworzono narodowo-radykalną organizację Narodowe Odrodzenie Polski.

12 listopada:

zwodowano w Stoczni Gdańskiej kadłub „Daru Młodzieży”.

wszystkie wyższe uczelnie objęte strajkami; studenci domagali się nowej ustawy o szkolnictwie wyższym i solidaryzowali się ze strajkiem w radomskiej Wyższej Szkole Inżynierskiej.

19 listopada – strajki w szkołach średnich Lublina i jego województwa, liczne postulaty, najważniejszy z nich: odwołanie kuratora.

20 listopada – Wałęsa zaapelował do ludzi pracy i związków zawodowych Europy Zachodniej o pomoc żywnościową dla Polski.

22 listopada – podwyżka cen benzyny i olejów napędowych o 50-80%.

23 listopada:

w katedrze płockiej umieszczono kopię średniowiecznych Drzwi Płockich.

odbyła się premiera filmu Dreszcze w reżyserii Wojciecha Marczewskiego.

27 listopada – w Warszawie otwarto most gen. Stefana Grota-Roweckiego.

28 listopada – zakończyły się uroczystości związane z oficjalnym otwarciem mostu gen. Stefana Grota-Roweckiego w Warszawie.

1 grudnia – podwyżka cen alkoholu o 40-80%.

5 grudnia – Biuro Polityczne KC PZPR upoważniło Wojciecha Jaruzelskiego do wprowadzenia stanu wojennego w wybranym przez niego terminie.

8 grudnia – papież Jan Paweł II ustanowił Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie (obecnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II).

11 grudnia:

niezależny Kongres Kultury Polskiej rozpoczął obrady w Teatrze Dramatycznym. Pierwszy przemówił Andrzej Kijowski.

premiera filmu Wahadełko.

12 grudnia – Rada Państwa podjęła uchwałę o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.

13 grudnia – Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) wprowadziła na terytorium Polski stan wojenny.

14 grudnia – stan wojenny: pierwszy dzień roboczy stanu wojennego. „Solidarność” w odpowiedzi na wprowadzenie stanu wojennego zaczęła organizować strajki. Wojsko otoczyło Stocznię Gdańską.

14-17 grudnia – stan wojenny: wybuchł strajk w Stoczni Gdańskiej, na ulicach Gdańska starcia demonstrantów z ZOMO, do walki skierowane zostały helikoptery i czołgi; pierwsze ofiary walk ulicznych.

14-16 grudnia – stan wojenny: strajk okupacyjny w Gdańskiej Stoczni Remontowej.

15 grudnia – stan wojenny: ZOMO rozpoczęło pacyfikację kopalni Manifest Lipcowy. Padły pierwsze strzały do górników.

16 grudnia – stan wojenny: pacyfikacja kopalni „Wujek” przez oddziały ZOMO i wojsko. 9 górników zostało zastrzelonych, a 21 rannych.

17 grudnia:

stan wojenny: ZOMO rozbiło manifestacje w Gdańsku i w Krakowie. W Gdańsku zginęła jedna osoba, a dwie zostały ranne.

stan wojenny: powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom.

20 grudnia – stan wojenny: zakończył się strajk w Porcie Gdańskim.

21 grudnia – ambasador PRL w USA, Romuald Spasowski, poprosił o azyl polityczny.

23 grudnia:

stan wojenny: dokonano pacyfikacji Huty Katowice.

stan wojenny: USA wprowadziły sankcje gospodarcze przeciwko PRL.

24 grudnia – stan wojenny: posłanie Wojciecha Jaruzelskiego do narodu polskiego: „13 grudnia nie było już innego wyjścia”.

28 grudnia – stan wojenny: po dwóch tygodniach pobytu pod ziemią zakończono strajk 1074 górników z kopalni Piast, strajk ten był najdłuższy spośród związanych bezpośrednio z wprowadzeniem stanu wojennego.

30 grudnia – stan wojenny: Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) zwróciła się do Sejmu o ustanowienie Trybunału Stanu dla osądzenia osób, które wtrąciły Polskę w stan kryzysu w latach siedemdziesiątych.

Data dzienna nieznana:

Utworzono parafię rzymskokatolicką w Smolcu.

Utworzono Śnieżnicki Park Krajobrazowy.

Wydarzenia na świecie

1 stycznia:

Holandia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

drugie rozszerzenie Wspólnoty Europejskiej. Krajem przystępującym była Grecja.

2 stycznia – został aresztowany brytyjski seryjny morderca Peter Sutcliffe.

7 stycznia – Muhammad az-Zarruk Radżab został sekretarzem generalnym Powszechnego Kongresu Ludowego – prezydentem Libii.

9 stycznia – Francisco Pinto Balsemão został premierem Portugalii.

10 stycznia – wojna domowa w Salwadorze: rozpoczęła się generalna ofensywa lewicowych partyzantów z FMLN.

12 stycznia – stacja ABC rozpoczęła emisję serialu Dynastia.

15 stycznia – papież Jan Paweł II przyjął na audiencji delegację NSZZ Solidarność na czele z Lechem Wałęsą.

19 stycznia – w Algierze amerykańscy i irańscy negocjatorzy zawarli porozumienie w sprawie uwolnienia 52 amerykańskich zakładników przetrzymywanych od września 1979 roku w ambasadzie USA w Teheranie.

20 stycznia:

Ronald Reagan został zaprzysiężony na 40. prezydenta Stanów Zjednoczonych.

uwolniono zakładników przetrzymywanych w ambasadzie amerykańskiej w Teheranie.

21 stycznia – DeLorean Motor Company rozpoczęła w Irlandii Północnej produkcję samochodu sportowego DeLorean DMC-12, znanego z serii filmów Powrót do przyszłości.

25 stycznia:

zapadł wyrok w procesie przeciwko tzw. bandzie czworga w Chińskiej Republice Ludowej.

52 zakładników zwolnionych po 444 dniach przetrzymywania w amerykańskiej ambasadzie w Teheranie powróciło do kraju.

28 stycznia – William J. Casey został dyrektorem CIA.

31 stycznia – Jean-Marie Lustiger został mianowany arcybiskupem Paryża.

1 lutego – premiera filmu Postrzyżyny.

3 lutego – Gro Harlem Brundtland została pierwszą kobietą premierem w Norwegii.

4 lutego – obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne nad Australią, południowym Pacyfikiem i Ameryką Południową.

6 lutego – wybuch wojny domowej w Ugandzie.

8 lutego – po zakończonym meczu ligowym na stadionie Olympiakosu Pireus w Grecji, z powodu zablokowania obrotowych drzwi wyjściowych zostało stratowanych 21 osób.

10 lutego – 8 osób zginęło w pożarze Hotelu Hilton w Las Vegas.

11 lutego – 8 robotników zostało napromieniowanych po wycieku wody z układu chłodzenia w elektrowni atomowej Sequoyah 1 w amerykańskim stanie Tennessee.

14 lutego:

Phoolan Devi ze swą bandą zamordowała 22 mieszkańców indyjskiej wioski Behmai.

48 osób zginęło, a 214 zostało rannych w pożarze klubu nocnego The Stardust w Dublinie.

16 lutego – rozpoczęła się 9. podróż apostolska Jana Pawła II (Pakistan, Filipiny, Guam, Japonia i Alaska).

23 lutego – oddziały Guardia Civil przeprowadziły nieudaną próbę puczu wojskowego w Hiszpanii.

24 lutego:

w Londynie ogłoszono zaręczyny księcia Karola i Diany Spencer.

trzęsienie ziemi w Grecji o sile 6,8 stopnia w skali Richtera. W Atenach zginęło 16 osób.

1 marca – lider IRA Bobby Sands rozpoczął głodówkę w więzieniu Maze.

2 marca – terroryści z grupy Al-Zulfikar porwali pakistański samolot ze 148 osobami na pokładzie, zabijając jedną z nich. Samolot został skierowany do Kabulu, a następnie do Damaszku, gdzie 14 marca wypuszczono zakładników po spełnieniu żądania uwolnienia 54 więźniów przez pakistański rząd.

3 marca – Chun Doo-hwan został prezydentem Korei Południowej.

5 marca – domowy komputer ZX-81 wszedł do sprzedaży.

7 marca – otwarto metro w Erywaniu.

11 marca – weszła w życie nowa Konstytucja Chile.

12 marca – rozpoczęła się załogowa misja statku Sojuz T-4 na stację orbitalną Salut 6.

16 marca – w Mauretanii doszło do nieudanej próby zamachu stanu.

17 marca – himalaistka Wanda Rutkiewicz doznała otwartego złamania kości udowej na Elbrusie (Kaukaz).

21 marca – dokonano oblotu niemieckiego samolotu pasażersko-transportowego Dornier Do 228.

22 marca – został wystrzelony statek kosmiczny Sojuz 39, na pokładzie którego znajdował się pierwszy mongolski kosmonauta, Dżügderdemidijn Gürragczaa.

25 marca – na kanaryjskiej wyspie La Gomera założono Park Narodowy Garajonay.

30 marca – przed hotelem Hilton w Waszyngtonie John Hinckley Jr. dokonał zamachu na prezydenta USA Ronalda Reagana, ciężko raniąc prezydenta.

31 marca – odbyła się 53. ceremonia wręczenia Oscarów.

3 kwietnia – rozpoczęła się sprzedaż pierwszego przenośnego mikrokomputera Osborne 1.

4 kwietnia – w Dublinie odbył się 26. Konkurs Piosenki Eurowizji.

9 kwietnia – amerykański atomowy okręt podwodny USS George Washington staranował japoński frachtowiec na Morzu Wschodniochińskim; zginęło 2 marynarzy, 13 uratowano.

10 kwietnia:

dokonano oblotu włoskiego samolotu szkolno-treningowego i lekkiego samolotu szturmowego Aermacchi S-211.

premiera horroru Skowyt.

12 kwietnia – wystartował do pierwszego lotu wahadłowiec kosmiczny Columbia.

14 kwietnia – zakończyła się misja STS-1 wahadłowca Columbia.

24 kwietnia – we Francji odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli urzędujący prezydent Valéry Giscard d’Estaing i socjalista François Mitterrand.

25 kwietnia – 45 robotników zostało napromieniowanych podczas remontu w japońskiej elektrowni atomowej w mieście Tsuruga.

26 kwietnia – Michael R. Harrison z kliniki przy Uniwersytecie Kalifornijskim przeprowadził pierwszą operację płodu w łonie matki.

27 kwietnia – Xerox PARC zaprezentował mysz komputerową, która otwarła drogę dla interfejsu graficznego.

28 kwietnia – hiszpański region Galicja otrzymał autonomię.

5 maja – działacz IRA Bobby Sands zmarł po 66 dniach głodówki w więzieniu Maze w Irlandii Północnej.

9 maja – w Kijowie otwarto Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.

10 maja – socjalista François Mitterrand wygrał wybory prezydenckie we Francji, pokonując w drugiej turze urzędującego prezydenta Valéry’ego Giscarda d’Estainga.

11 maja – na londyńskim West Endzie odbyła się premiera musicalu Koty Andrew Lloyda Webbera.

13 maja – na Placu Świętego Piotra w Rzymie Turek Mehmet Ali Ağca dokonał nieudanego zamachu na papieża Jana Pawła II.

14 maja – Dumitru Prunariu na pokładzie Sojuza 40 jako pierwszy Rumun odbył lot kosmiczny.

19 maja – 5 brytyjskich żołnierzy zginęło w eksplozji miny podłożonej przez IRA koło Bessbrook w Irlandii Północnej.

20 maja – premiera filmu Rydwany ognia w reżyserii Hugh Hudsona.

21 maja – François Mitterrand został zaprzysiężony na prezydenta Francji.

22 maja – brytyjski seryjny morderca Peter Sutcliffe został skazany na dożywotnie pozbawienie wolności.

23 maja – odbył się pierwszy maraton rotterdamski.

24 maja:

w katastrofie lotniczej zginął prezydent Ekwadoru Jaime Roldós Aguilera.

została odkryta Larissa, jeden z księżyców Neptuna.

25 maja – została założona Rada Współpracy Zatoki Perskiej.

30 maja – prezydent Bangladeszu Ziaur Rahman zginął w zamachu zorganizowanym przez grupę oficerów.

3 czerwca – ranny w zamachu z 13 maja papież Jan Paweł II opuścił Poliklinikę Gemelli i wrócił do Watykanu.

5 czerwca – Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób doniosło w swym cotygodniowym biuletynie, że 5 homoseksualistów z Los Angeles zapadło na rzadką odmianę zapalenia płuc. Był to pierwszy opis choroby, którą rok później nazwano AIDS.

6 czerwca – w indyjskim stanie Bihar kilkaset osób zginęło po runięciu pociągu pasażerskiego z mostu do rzeki.

7 czerwca – operacja Opera: Izraelskie lotnictwo zniszczyło iracki reaktor jądrowy Osirak.

10 czerwca – we Florencji, Brytyjczyk Sebastian Coe ustanowił rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1:41.73 s.

11 czerwca – w trzęsieniu ziemi o sile 6,9 stopnia w skali Richtera w południowym Iranie zginęło około 3 tys. osób.

12 czerwca – premiera filmu przygodowego Poszukiwacze zaginionej arki w reżyserii Stevena Spielberga.

15 czerwca – ukazał się debiutancki album brytyjskiej grupy Duran Duran pt. Duran Duran.

18 czerwca – dokonano oblotu amerykańskiego bombowca Lockheed F-117 Nighthawk.

24 czerwca:

miało miejsce pierwsze, nieuznane przez Kościół katolicki, objawienie Najświętszej Maryi Panny w Međugorje w Bośni i Hercegowinie.

premiera filmu sensacyjnego Tylko dla twoich oczu w reżyserii Johna Glena.

26 czerwca:

na konferencji Organizacja Jedności Afrykańskiej w Nairobi uchwalono Afrykańską Kartę Praw Człowieka i Ludów.

w więzieniu w Lipsku wykonano ostatni w historii NRD i Niemiec wyrok śmierci na skazanym za planowanie zdrady pułkowniku Stasi Wernerze Teske.

27 czerwca – reprezentacja Polski w piłce nożnej kobiet w swym pierwszym meczu przegrała w Katanii z Włoszkami 0:3.

28 czerwca:

Giovanni Spadolini został premierem Włoch.

w swym domu w Los Angeles został aresztowany przez FBI agent wywiadu PRL Marian Zacharski.

73 osoby zginęły w wyniku zamachu bombowego na siedzibę Partii Republiki Islamskiej w Teheranie.

1 lipca – Wielka Brytania objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

17 lipca – 114 osób zginęło, a ponad 200 zostało rannych po runięciu galerii w hotelu Hyatt Regency w Kansas City.

20 lipca – 50 osób zginęło w katastrofie samolotu Fokker F-27 w Somalii.

29 lipca – ślub lady Diany Spencer (księżna Diana) i księcia Karola Windsor, następcy tronu Wielkiej Brytanii.

30 lipca – w Izraelu odbyły się wybory parlamentarne.

31 lipca:

w katastrofie lotniczej zginął panamski dyktator Omar Torrijos.

nad środkową Azją, Japonią i Pacyfikiem miało miejsce całkowite zaćmienie słońca.

1 sierpnia – w USA rozpoczęła nadawanie telewizja muzyczna MTV. Pierwszym pokazanym teledyskiem był Video Killed the Radio Star zespołu The Buggles.

5 sierpnia – Ronald Reagan zwolnił z pracy 11 359 strajkujących kontrolerów lotu.

12 sierpnia – koncern IBM wprowadził na rynek swój pierwszy model komputera osobistego.

19 sierpnia:

podczas potyczki nad zatoką Wielka Syrta dwa amerykańskie myśliwce F-14A Tomcat z lotniskowca USS Nimitz zestrzeliły dwa libijskie Su-22.

w Zurychu, Amerykanin Renaldo Nehemiah ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 12,93 s.

22 sierpnia – w katastrofie Boeinga 737 na Tajwanie zginęło 110 osób.

24 sierpnia – Mark David Chapman został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności za zabójstwo Johna Lennona.

27 sierpnia – w katastrofie samolotu Vickers Viscount w Kolumbii zginęło 50 osób.

29 sierpnia – palestyńscy terroryści otworzyli ogień w Synagodze Miejskiej w Wiedniu, zabijając 2 Żydów i raniąc 17.

30 sierpnia – prezydent Iranu Mohammad Ali Radżai i premier Mohammad Dżawad Bahonar zginęli wraz z 3 innymi osobami w zamachu bombowym w Teheranie.

1 września – został obalony prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej David Dacko. Władzę w kraju przejął André Kolingba.

10 września – po 40 latach w USA Guernica Pabla Picassa powróciła do Hiszpanii.

13 września:

Brytyjka Paula Fudge ustanowiła rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 15:14,51 s.

Kenijczyk Henry Rono ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 13:06,20 s.

14 września – papież Jan Paweł II ogłosił encyklikę Laborem exercens.

15 września – Vanuatu zostało członkiem ONZ.

18 września – została zniesiona kara śmierci we Francji.

21 września – Belize (jako Honduras Brytyjski) uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

25 września:

Belize przystąpiło do ONZ.

Sandra Day O’Connor jako pierwsza kobieta wybrana sędzią Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych.

26 września – odbył się pierwszy lot Boeinga 767.

30 września – kanadyjskie Calgary zostało wybrane na organizatora XV Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 1988 roku.

3 października – w więzieniu Maze koło Belfastu, członkowie IRA zakończyli siedmiomiesięczny strajk głodowy (10 osób zmarło).

6 października – podczas defilady wojskowej z okazji 8. rocznicy wybuchu wojny Jom Kipur dokonano zamachu na prezydenta Egiptu Anwara as-Sadata.

9 października – we Francji zniesiono karę śmierci.

10 października – Lipsk: polscy piłkarze pokonali NRD 3:2 i zapewnili sobie awans na mundial w Hiszpanii.

11 października – okręt podwodny USS Silversides przepłynął pod Biegunem Północnym.

14 października – dotychczasowy wiceprezydent Husni Mubarak został zaprzysiężony na stanowisko prezydenta Egiptu, zastępując zamordowanego 6 października Anwara as-Sadata.

18 października – Panhelleński Ruch Socjalistyczny Andreasa Papandreu odniósł zdecydowane zwycięstwo w greckich wyborach parlamentarnych.

20 października – palestyńscy terroryści z Czarnego Września zdetonowali bombę ukrytą w ciężarówce zaparkowanej w pobliżu Synagogi Holenderskiej w Antwerpii. Zginęły 4 osoby, a 95 zostało rannych.

21 października – premiera filmu Zawodowiec.

23 października – Nowy Sad: otwarto Most Wolności na Dunaju.

26 października – Park Morski Wielkiej Rafy Koralowej został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

28 października – założenie Metalliki przez Jamesa Hetfielda i Larsa Ulricha.

30 października – w kierunku Wenus została wystrzelona sonda Wenera 13.

1 listopada – Antigua i Barbuda uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

4 listopada – w kierunku Wenus wystrzelono sondę Wenera 14.

9 listopada – San Yu został prezydentem Mjanmy.

11 listopada – Antigua i Barbuda zostały przyjęte do ONZ.

12 listopada – rozpoczął się drugi doświadczalny lot STS-2 wahadłowca Columbia.

16 listopada – 99 osób zginęło w katastrofie samolotu Tu-154B w rosyjskim Norylsku.

22 listopada – papież Jan Paweł II podpisał w Rzymie adhortację posynodalną Familiaris consortio.

25 listopada – Joseph Alois Ratzinger otrzymał nominację z rąk papieża Jana Pawła II na prefekta Kongregacji Nauki Wiary.

1 grudnia – 180 osób zginęło w katastrofie samolotu MD-81 jugosłowiańskich linii Inex Adria Aviopromet na Korsyce.

4 grudnia:

RPA przyznało niepodległość bantustanowi Ciskei.

premiera filmu Nad złotym stawem.

5 grudnia – Chan Sy został premierem Kambodży.

9 grudnia – dziennikarz i działacz polityczny Mumia Abu-Jamal zastrzelił podczas kontroli drogowej w Filadelfii policjanta Daniela Faulknera, za co został skazany na karę śmierci.

11 grudnia:

Helmut Schmidt jako pierwszy kanclerz RFN przybył z wizytą do NRD.

w Salwadorze żołnierze batalionu Atlacatl zamordowali w El Mozote około 900 osób, z powodu podejrzeń o pomoc lewicowej partyzantce.

Muhammad Ali stoczył ostatnią walkę w swej karierze.

14 grudnia:

uchwałą Knesetu Izrael dokonał aneksji Wzgórz Golan.

agent wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności przez amerykański sąd. W 1985 odzyskał wolność dzięki przeprowadzonej w Berlinie wymianie agentów.

28 grudnia – w Norfolk (Wirginia) urodziła się Elisabeth Jordan Carr, pierwsze amerykańskie dziecko z probówki.

29 grudnia:

prezydent USA Ronald Reagan ogłosił, że Stany Zjednoczone przystępują do ograniczenia współpracy gospodarczej, naukowej i technicznej z ZSRR jako odpowiedzialnym za stan wojenny w Polsce.

ambasador polski w Waszyngtonie Romuald Spasowski i ambasador polski w Tokio Zdzisław Rurarz poprosili o azyl w USA.

otwarto Port lotniczy Singapur-Changi.

31 grudnia – prezydent Ghany Hilla Limann został obalony w wojskowym zamachu stanu przeprowadzonym przez porucznika Jerry’ego Rawlingsa, który rozpoczął 19-letnie dyktatorskie rządy.

Powstał BITNET.

Monika Bejnar (ur. 10 marca 1981 w Tarnowie) – polska lekkoatletka, biegaczka krótkodystansowa, specjalizująca się w biegach na 200 i 400 m, brązowa medalistka mistrzostw Europy, mistrzyni Polski. Olimpijka z Aten (2004) i Pekinu (2008). Ma 173 cm wzrostu i waży 57 kg.Honza Zamojski (ur. 16 listopada 1981) – polski artysta współczesny, kurator i wydawca. Autor rysunków, instalacji i filmów wideo. Współzałożyciel - z Grażyną Kulczyk - wydawnictwa Mundin.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]