Wydarzenia w Polsce[ | edytuj kod]
1 stycznia:
Zakłady Górnicze Polkowice-Sieroszowice zostały oddany do eksploatacji.
wprowadzono limity zużycia paliw i energii w jednostkach gospodarki uspołecznionej.
7 stycznia – premiera filmu Wściekły.
14 stycznia – premiera sztuki Igraszki z diabłem w Teatrze Telewizji.
16 stycznia – odbyła się premiera filmu Godzina „W”.
19 stycznia – w Krakowie otwarto Ośrodek Teatru Cricot II w nowej siedzibie na ulicy Kanoniczej.
23 stycznia – samolot pasażerski PLL LOT Tu-134 „Władysław Reymont” nie zdołał wyhamować w trakcie lądowania na Okęciu, uderzył w wał ziemny i po odłamaniu prawego skrzydła stanął w płomieniach. W wypadku nikt nie zginął.
26 stycznia – odbyły się pierwsze w historii zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich w Zakopanem. Pierwsze miejsce zajął Polak Stanisław Bobak.
31 stycznia – Sejm przyjął ustawę o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, przewidującą możliwość zaskarżenia decyzji administracji państwowej.
31 stycznia – Sejm przyjął ustawę o godle, barwach i hymnie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
9 lutego – komunikat GUS o 1979 rok – przeciętna płaca wyniosła 5087 zł.
11 lutego – rozpoczął się VIII Zjazd PZPR.
13 lutego – PKP wycofały z użytku ostatni egzemplarz parowozu Pt31.
15 lutego – zakończył się VIII Zjazd PZPR; Edward Gierek ponownie został I sekretarzem.
18 lutego:
rezygnacja Piotra Jaroszewicza z funkcji premiera. Nowym premierem został Edward Babiuch.
premiera filmu Szansa.
14 marca – w pobliżu warszawskiego lotniska Okęcie doszło do katastrofy lecącego z Nowego Jorku samolotu PLL LOT Ił-62 „Mikołaj Kopernik”; zginęło 87 osób (m.in. piosenkarka Anna Jantar).
21 marca – na krakowskim rynku emerytowany piekarz Walenty Badylak dokonał samospalenia, w proteście przeciw przemilczaniu zbrodni katyńskiej.
23 marca – wybory do Sejmu i wojewódzkich rad narodowych. Według danych oficjalnych głosowało 98,9% uprawnionych. Według danych Komitetu Obrony Robotników: 75-85%. Na listę Frontu Jedności Narodu oddano ponad 99% głosów; innej listy nie było.
24 marca:
premiera filmu Dyrygent w reżyserii Andrzeja Wajdy.
premiera filmu Paciorki jednego różańca w reżyserii Kazimierza Kutza.
25 marca – aresztowano Mirosława Chojeckiego, szefa nielegalnego wydawnictwa NOW-a, wzbudziło protesty.
3 kwietnia – inauguracyjne posiedzenie Sejmu VIII kadencji; Henryk Jabłoński został przewodniczącym Rady Państwa, Edward Babiuch – premierem, Stanisław Gucwa – marszałkiem Sejmu.
6 kwietnia – Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu Kariera Nikodema Dyzmy.
21 kwietnia – 7 górników zginęło w katastrofie w KWK Barbara-Chorzów.
28 kwietnia – w Warszawie odbyła się inauguracja Międzynarodowych Spotkań Teatralnych.
7 maja – Konferencja Episkopatu Polski ostrzegła przed „niepokojącymi zjawiskami negatywnymi w życiu społecznym, kulturalnym, gospodarczym, i politycznym”, wzywając władze do przeprowadzenia koniecznych reform.
9 maja – w Raciborzu odsłonięto pomnik Arki Bożka.
11 maja – Władysław Kozakiewicz ustanowił rekord świata w skoku o tyczce z wynikiem 5,72 m
20 maja – do portu w Gdyni po 344 dniach samotnej żeglugi, podczas których opłynął glob bez zawijania do portu, powrócił Henryk Jaskuła.
6 czerwca – rozpoczął się pierwszy festiwal w Jarocinie.
9 czerwca – Mirosław Żerkowski ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3:36,19 s.
12 czerwca:
proces Mirosława Chojeckiego i Stanisława Grzesiaka oskarżonych o kradzież powielacza; kary: 1,5 roku pozbawienia wolności.
od uderzenia pioruna spłonęła wieża kościoła św. Mikołaja w Bydgoszczy.
13 czerwca – w Warszawie, płotkarka Grażyna Rabsztyn ustanowiła rekord świata w biegu płotkarskim na 100 m wynikiem 12,36 s.
16 czerwca – premiera filmu poetyckiego Sowizdrzał świętokrzyski w reżyserii Henryka Kluby.
18 czerwca – w wyniku eksplozji oparów benzyny na statku rybackim budowanym dla ZSRR w gdańskiej Stoczni Północnej zginęło 8 osób, a 20 zostało rannych, z czego 10 zmarło później w szpitalach.
23 czerwca – premiera filmu wojennego Olimpiada ’40 w reżyserii Andrzeja Kotkowskiego.
24 czerwca – podczas posiedzenia Sejmu Edward Gierek powiedział: „Znając patriotyzm naszego narodu, wierząc w jego siły twórcze, z nadzieją patrzymy w przyszłość”.
28 czerwca – biskupi zgromadzeni na Konferencji Episkopatu na Górze Świętej Anny podkreślili „rosnące trudności w życiu społeczeństwa”.
29 czerwca – w leśniczówce w miejscowości Pranie na Mazurach otwarto Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
1 lipca – wybuch fali strajków. W lipcowych protestach uczestniczyło blisko 200 zakładów pracy. Wybuch spowodowało tzw. „rozszerzenie fali komercyjnej” – faktyczna podwyżka cen mięsa.
2 lipca – rozszerzenie strajków m.in. na Ostrów Wielkopolski, Włocławek, Tczew i Mielec. W stołówkach zakładowych cofnięto podwyżki cen, robotnikom obiecano „dodatek drożyźniany”.
8 lipca – rozpoczął się strajk w świdnickich zakładach WSK.
13 lipca – rozpoczął się strajk pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Lublinie.
15 lipca:
strajk PKP i licznych zakładów pracy w Lublinie. Po raz pierwszy pośród postulatów ekonomicznych, postulat wyborów do rad zakładowych.
w Warszawie, Anna Bukis ustanowiła rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 4:04,3 s.
16 lipca – wybuchły strajki w Lublinie i Świdniku.
20 lipca – porozumienie między strajkującymi w Lublinie a Komisją Rządową Mieczysława Jagielskiego. Podwyżka płac.
22 lipca – nagrody państwowe otrzymali m.in.: Hanna Januszewska, Zbigniew Zapasiewicz, Wojciech Kilar, Bronisław Zieliński, Gustaw Zemła, Marek Rostworowski.
31 lipca – strajki lipcowe objęły około 81 tys. osób w 177 zakładach pracy.
11 sierpnia – Jolanta Januchta ustanowiła rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1:56,95 s.
14 sierpnia – rozpoczęły się strajki na Wybrzeżu. Stanęła Stocznia Gdańska.
15 sierpnia – sierpień 1980: w Gdańsku do strajku przyłączyły się kolejne zakłady, stocznie, port, komunikacja miejska. Została zablokowana łączność z resztą kraju.
16 sierpnia – sierpień 1980: w Gdańsku powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy pod przewodnictwem Lecha Wałęsy.
17 sierpnia – sierpień 1980: w Gdańsku robotnicy sformułowali 21 postulatów, m.in. utworzenia niezależnych związków zawodowych.
18 sierpnia:
sierpień 1980: rozpoczął się strajk w Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie.
sierpień 1980: w Szczecinie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS) pod przewodnictwem Mariana Jurczyka. Sformułowano 36 postulatów.
19 sierpnia – katastrofa kolejowa między Otłoczynem a Brzozą na linii Kutno – Toruń (czołowe zderzenie pociągów osobowego i towarowego) – 67 ofiar śmiertelnych, 64 osoby ranne. (według innych źródeł, rannych było 50 osób).
21 sierpnia – sierpień 1980: do Stoczni Gdańskiej przyjechała Komisja Rządowa z Mieczysławem Jagielskim jako przewodniczącym.
23 sierpnia:
sierpień 1980: na Wybrzeżu wybuchł strajk generalny.
sierpień 1980: powstał pierwszy numer Strajkowego Biuletynu Informacyjnego „Solidarność”. Inż. Bogdan Pietruszka przedstawił projekt pomnika ku czci zabitych w 1970 – Pomnika Poległych Stoczniowców.
po 12 latach budowy otwarcie Stadionu Miejskiego w Poznaniu, w meczu inauguracyjnym padł remis (Lech Poznań – Motor Lublin 1:1).
24 sierpnia:
sierpień 1980: w Gdańsku powstała Komisja Ekspertów przy gdańskim MKS. Przewodniczącym został Tadeusz Mazowiecki.
sierpień 1980: IV Plenum KC PZPR, zaszły zmiany w Biurze Politycznym, odwołanie Edwarda Babiucha; stanowisko premiera zajął Józef Pińkowski.
26 sierpnia – sierpień 1980: częstochowska homilia prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego, wzywająca do przerwania strajków. Strajkujący nie posłuchali apelu.
27 sierpnia – sierpień 1980: fala strajków solidarnościowych w całym kraju. Trwały rozmowy komisji rządowych i MKS-ów w Gdańsku i Szczecinie.
28 sierpnia – sierpień 1980: ambasador ZSRR Borys Aristow zażądał od Gierka użycia siły w stosunku do strajkujących w Polsce. Gierek odmówił.
29 sierpnia – sierpień 1980: utworzenie MKS-u w Jastrzębiu, który opracował własne postulaty.
30 sierpnia – sierpień 1980: podpisanie porozumień w Szczecinie (33 postulaty).
31 sierpnia – sierpień 1980: w sali BHP Stoczni Gdańskiej podpisane zostało porozumienie między przedstawicielami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (pod przewodnictwem Lecha Wałęsy) i komisją rządową (z wicepremierem Mieczysławem Jagielskim na czele); delegacja rządowa zgodziła się m.in. na utworzenie nowych, niezależnych od PZPR, samorządnych związków zawodowych i ograniczenie cenzury. Wydarzenia te przyjmuje się jako początek procesu obalenia systemu komunistycznego we wschodniej Europie.
1 września:
rozpoczęcie działalności przez Naczelny Sąd Administracyjny.
opublikowanie w prasie protokołów porozumień w Szczecinie i w Gdańsku.
w katastrofie w KWK Halemba w Rudzie Śląskiej zginęło 8 górników.
2 września – Stare Miasto w Warszawie zostało umieszczone na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
3 września – podpisanie porozumień w Jastrzębiu. Zakłady Śląska przystąpiły do pracy.
5 września – premiera filmu Grzeszny żywot Franciszka Buły.
6 września – Edward Gierek ustąpił ze stanowiska I sekretarza KC PZPR, jego następcą został Stanisław Kania.
17 września – w Gdańsku przedstawiciele Międzyzakładowych Komitetów Założycielskich i Międzyzakładowych Komisji Robotniczych powołali jeden ogólnopolski związek zawodowy pod nazwą Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.
19 września – premiery filmów Constans i Spokój.
21 września – pierwsza od 40 lat transmisja radiowa mszy świętej.
22 września – powstało Niezależne Zrzeszenie Studentów.
23 września – premiera filmu Urodziny młodego warszawiaka.
24 września:
złożenie w Warszawskim Sądzie Wojewódzkim wniosku o rejestrację NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku.
na Stadionie Śląskim Włodzimierz Lubański rozegrał ostatni mecz w reprezentacji narodowej (Polska – CSRS 1:1).
26 września – Józef Gajewicz został prezydentem Krakowa.
2 października – rozpoczął się X Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
3 października – na wezwanie „Solidarności” odbyły się w wielu zakładach pracy jednogodzinne strajki na znak protestu przeciwko opieszałej realizacji porozumień sierpniowych.
9 października – Czesław Miłosz został laureatem literackiej Nagrody Nobla.
10 października:
nowym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego został Henryk Samsonowicz.
premiera filmu Ćma.
12 października – odsłonięto Pomnik Artylerii Polskiej w Toruniu.
19 października – zwycięzcą X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina został Wietnamczyk Đặng Thái Sơn.
21 października – spotkanie Stanisława Kani z prymasem Stefanem Wyszyńskim.
22 października – w pierwszym meczu 1/16 Pucharu UEFA Widzew Łódź pokonał Juventus F.C. 3:1.
27 października – powołanie w Toruniu Komisji Konsultacyjno Porozumiewawczej Organizacji Partyjnych (tzw. struktury poziome).
31 października:
spotkanie Józefa Pińkowskiego z Lechem Wałęsą. Rząd obiecał do 10 lutego 1981 rozpatrzyć odwołanie w sprawie statutu. Krajowa Komisja Porozumiewawcza (KKP) ogłosiła na 12 listopada 1980 gotowość strajkową.
Stefan Bratkowski prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
w pożarze szpitala w Górnej Grupie zginęło 55 chorych psychicznie.
Październik – powstało Zjednoczenie Patriotyczne „Grunwald”.
9 listopada – premiera serialu Dom.
10 listopada – rejestracja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” przez Sąd Najwyższy.
14 listopada – spotkanie Stanisława Kani z Lechem Wałęsą w Warszawie.
19 listopada – rozpoczęto wydobycie węgla w Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów.
21 listopada – Jerzy Ozdowski, poseł katolicki, został wicepremierem.
1 grudnia:
władze radzieckie przekazały generałom Tadeuszowi Hupałowskiemu i Franciszkowi Puchale plany inwazji na Polskę pod pretekstem manewrów Układu Warszawskiego.
odbyła się premiera filmu Tango ptaka.
2 grudnia – w Warszawie podczas VII Plenum KC PZPR usunięto Edwarda Gierka z KC i obarczono go odpowiedzialnością za kryzys ekonomiczny, społeczny i wewnątrzpartyjny.
9 grudnia – erupcja ropy i gazu w Karlinie.
10 grudnia:
Czesław Miłosz otrzymał literacką nagrodę Nobla.
powstał Instytut Nauk Ekonomicznych PAN.
12 grudnia – wybór nowych władz PAN, prezesem został Aleksander Gieysztor.
14 grudnia – zjazd „solidarności wiejskiej” w Warszawie.
16 grudnia – Gdańsk: odsłonięcie Pomnika Poległych Stoczniowców 1970.
19 grudnia – zgodnie z decyzją VII Plenum KC PZPR na posiedzeniu Sejmu mandaty złożyli m.in.: Edward Gierek, Piotr Jaroszewicz, Jerzy Łukaszewicz, Jan Szydlak.
22 grudnia – w związku z tzw. aferą na Okęciu Ryszard Kulesza został zdymisjonowany z funkcji selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski.
24 grudnia – premiera 1. odcinka serialu Królowa Bona.
27 grudnia – zorganizowana grupa młodzieży zabłądziła na Pilsku w Beskidzie Żywieckim. Trzy osoby zmarły z wycieńczenia.
29 grudnia – XXI Zjazd ZLP, prezesem został Jan Józef Szczepański.
30 grudnia – opuszczono banderę na parowcu SS Sołdek, pierwszym polskim statku wybudowanym po wojnie.
Wydarzenia na świecie[ | edytuj kod]
1 stycznia:
Włochy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
71 osób zginęło, a około 400 zostało rannych w trzęsieniu ziemi na portugalskim archipelagu Azory.
3 stycznia – Francisco Sá Carneiro został premierem Portugalii.
4 stycznia – w reakcji na radziecką interwencję w Afganistanie prezydent USA Jimmy Carter ogłosił wprowadzenie sankcji polityczno-gospodarczych wobec ZSRR.
6 stycznia – rozpoczęto odmierzanie czasu GPS.
8 stycznia – na Kubie utworzono Park Narodowy Turquino.
9 stycznia – w Arabii Saudyjskiej ścięto publicznie 63 islamskich radykałów, którzy w listopadzie 1979 roku brali udział w zajęciu meczetu w Mekce.
14 stycznia – Partia Kongresowa Indiry Gandhi przejęła władzę w Indiach.
21 stycznia – w katastrofie irańskiego Boeinga 727 w prowincji Markazi na zachodzie Iranu zginęło 120 osób.
22 stycznia – fizyk i dysydent Andriej Sacharow został aresztowany i skazany na wewnętrzne wygnanie do miasta Gorki (Niżny Nowogród) z powodu krytyki radzieckiej interwencji w Afganistanie.
23 stycznia – prezydent USA Jimmy Carter ogłosił tzw. Doktrynę Cartera, dotyczącą zabezpieczenia amerykańskich interesów w Zatoce Perskiej.
25 stycznia – Abol Hassan Bani-Sadr został wybrany prezydentem Islamskiej Republiki Iranu.
26 stycznia:
Izrael i Egipt nawiązały stosunki dyplomatyczne.
w Auckland, Amerykanka Mary Decker-Slaney ustanowiła rekord świata w biegu 1 milę (4.21,7 s.)
27 stycznia – otwarto granicę między Izraelem a Egiptem.
31 stycznia:
39 wieśniaków okupujących hiszpańską ambasadę w Gwatemali zginęło w pożarze budynku, który wybuchł podczas interwencji wojska.
królowa Holandii Juliana zapowiedziała w wystąpieniu telewizyjnym swoją abdykację w dniu 71. urodzin (30 kwietnia 1980), na rzecz córki Beatrycze.
1 lutego – masakra gwatemalskich studentów i chłopów okupujących pokojowo ambasadę Hiszpanii dokonana przez reżim wojskowy Gwatemali.
2 lutego – telewizja NBC poinformowała o prowadzonej przez FBI od 1978 roku operacji specjalnej „Abscam”, wymierzonej w skorumpowanych kongresmenów i senatorów.
4 lutego – Abol Hassan Bani-Sadr został pierwszym prezydentem Iranu.
10 lutego – w Brazylii została założona Partia Pracujących (PT).
11 lutego – premiera filmu Moskwa nie wierzy łzom.
13–25 lutego – XIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Lake Placid.
17 lutego – pierwsze zimowe wejście na Mount Everest dokonane przez polskich himalaistów, Leszka Cichego i Krzysztofa Wielickiego.
18 lutego – otwarto ambasadę Izraela w Kairze.
20 lutego – USA postanowiły zbojkotować letnie igrzyska olimpijskie w Moskwie w ramach sankcji za interwencję w Afganistanie.
21 lutego – Kennedy Alphonse Simonds został premierem Saint Kitts i Nevis.
22 lutego – składająca się z amatorów hokejowa reprezentacja USA pokonała w meczu rundy medalowej turnieju olimpijskiego w Lake Placid reprezentację ZSRR 4:3 (tzw. „Cud na lodzie”).
24 lutego – w Izraelu została wprowadzona nowa waluta – szekel.
25 lutego – podpułkownik Dési Bouterse dokonał wojskowego zamachu stanu w Surinamie.
1 marca – został odkryty księżyc Saturna – Helena.
3 marca:
Pierre Trudeau został po raz drugi premierem Kanady.
Prem Tinsulanonda został premierem Tajlandii.
został wycofany ze służby pierwszy atomowy okręt podwodny USS Nautilus.
4 marca – Robert Mugabe został premierem Zimbabwe.
5 marca:
utworzono Park Narodowy Channel Islands w Kalifornii.
premiera filmu Skąpiec.
6 marca – pisarka Marguerite Yourcenar jako pierwsza kobieta została wybrana do Akademii Francuskiej.
9 marca:
odbyły się pierwsze wybory do parlamentu baskijskiego.
Kanadyjczyk Steve Collins został w wieku 15 lat najmłodszym skoczkiem narciarskim, który wygrał zawody w ramach Pucharu Świata.
11 marca – założono Niemiecki Instytut Kultury Polskiej w Darmstadt.
13 marca:
został odkryty księżyc Saturna – Kalipso.
amerykański seryjny morderca John Wayne Gacy został skazany na karę śmierci.
18 marca – 50 osób zginęło na kosmodromie w Plesiecku, gdy w czasie napełniania paliwem eksplodowała rakieta Wostok.
21 marca – Stany Zjednoczone ogłosiły bojkot Igrzysk Olimpijskich w Moskwie, w proteście przeciwko radzieckiej interwencji w Afganistanie.
24 marca – zastrzelono arcybiskupa Salwadoru, obrońcę praw człowieka Oscara Romero.
26 marca – założono międzynarodowe komercyjne przedsiębiorstwo Arianespace, zajmujące się transportem kosmicznym.
27 marca:
nastąpił krach i panika na rynku handlu srebrem (tzw. „srebrny czwartek”).
123 osoby zginęły w wyniku runięcia na Morzu Północnym norweskiej platformy wiertniczej Alexander Kjelland.
30 marca – ustanowiono nową flagę Syrii.
5 kwietnia – w centrum Tajpej – stolicy Republiki Chińskiej (Tajwanu) – odsłonięto Halę Pamięci Czang Kaj-szeka.
7 kwietnia:
Stany Zjednoczone zerwały stosunki dyplomatyczne z Iranem.
5 palestyńskich terrorystów przekroczyło granicę libańsko-izraelską i zaatakowało kibuc Misgaw Am, biorąc 9 dzieci jako zakładników. W wyniku szturmu izraelskich komandosów zginęli wszyscy terroryści, dziecko, sekretarz kibucu i antyterrorysta, a 4 dzieci zostało rannych.
8 kwietnia – Voyager 1 odkrył Telesto, jeden z księżyców Saturna.
9 kwietnia – został wystrzelony statek kosmiczny Sojuz 35.
12 kwietnia:
w wojskowym zamachu stanu został obalony i zamordowany prezydent Liberii William Richard Tolbert Jr.
w brazylijskim Florianópolis 55 osób zginęło w katastrofie Boeinga 727 linii Transbrasil.
chory na raka Terry Fox rozpoczął bieg w poprzek Kanady.
14 kwietnia:
odbyła się 52. ceremonia wręczenia Oscarów.
ukazał się debiutancki album brytyjskiej grupy Iron Maiden pt. Iron Maiden.
17 kwietnia – Wielka Brytania przyznała niepodległość Zimbabwe.
18 kwietnia – Zimbabwe (dotychczasowa Rodezja) uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii). Pierwszym prezydentem został Canaan Banana, a premierem Robert Mugabe.
19 kwietnia – w Hadze odbył się 25. Konkurs Piosenki Eurowizji.
22 kwietnia – 313 osób zginęło w wyniku zatonięcia po kolizji z tankowcem filipińskiego promu pasażerskiego MV San Juan.
24 kwietnia – Operacja Orli Szpon: doszło do nieudanej próby odbicia zakładników z ambasady USA w Teheranie.
25 kwietnia – 146 osób zginęło w katastrofie brytyjskiego Boeinga 727 na Wyspach Kanaryjskich.
26 kwietnia – w niemieckiej stoczni został zwodowany prom pasażersko-samochodowy MF Estonia.
30 kwietnia:
holenderska królowa Juliana abdykowała na rzecz swojej córki Beatrycze.
Londyn: sześciu terrorystów wtargnęło do irańskiej ambasady i wzięło jej pracowników jako zakładników. 5 maja zostali uwolnieni w wyniku szturmu jednostki specjalnej SAS.
2 maja – rozpoczęła się 5. podróż apostolska Jana Pawła II do sześciu krajów afrykańskich.
5 maja:
Konstandinos Karamanlis został prezydentem Grecji.
Operacja Nimrod: oddział antyterrorystyczny uwolnił zakładników przetrzymywanych w irańskiej ambasadzie w Londynie.
8 maja – Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła świat wolny od ospy.
9 maja – premiera horroru Piątek, trzynastego w reżyserii Seana S. Cunninghama.
11 maja:
Władysław Kozakiewicz ustanowił w Mediolanie rekord świata w skoku o tyczce (5,72 m).
czechosłowacki astronom Ladislav Brožek odkrył asteroidę nr 3834 JE, która została nazwana ZappaFrank.
12 maja – prezydent Ugandy Godfrey Binaisa został obalony przez wojsko.
16 maja – premiera amerykańskiego musicalu filmowego Sława w reżyserii Alana Parkera.
17 maja – w Korei Południowej wprowadzono stan wojenny.
18 maja:
w wyniku erupcji wulkanu Mount St. Helens w amerykańskim stanie Waszyngton zginęło 57 osób.
w południowokoreańskim Kwangju doszło do masakry studentów protestujących przeciwko wojskowej dyktaturze generała Chun Doo Hwana.
obalony w 1968 roku przez wojsko Fernando Belaúnde Terry zwyciężył ponownie w wyborach prezydenckich w Peru.
w Jenie Niemka Karin Roßley ustanowiła rekord świata w biegu na 400 m ppł. (54,28 s.)
20 maja – 59,5% spośród głosujących w referendum w kanadyjskiej prowincji Quebec opowiedziało się przeciwko ogłoszeniu przez nią niepodległości.
21 maja:
południowoafrykańska wojna graniczna: zwycięstwo Afrykanerów nad rebeliantami angolańskimi w bitwie o Savate.
premiera filmu science fiction Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje w reżyserii Irvina Kershnera.
22 maja – ukazała się gra komputerowa Pac-Man.
23 maja – premiera horroru Lśnienie w reżyserii Stanleya Kubricka.
25 maja – na mityngu w niemieckim Eberstadt Jacek Wszoła ustanowił rekord świata w skoku wzwyż (2,35 m).
26 maja:
został wystrzelony Sojuz 36 z pierwszym węgierskim kosmonautą Bertalanem Farkasem.
brytyjska interwencja zbrojna na zbuntowanej wyspie Tanna w archipelagu Nowe Hebrydy (obecnie Vanuatu).
27 maja:
Hua Guofeng jako pierwszy w historii premier Chin przybył z wizytą do Japonii.
w południowokoreańskim mieście Kwangju (Gwangju) wojsko krwawo stłumiło trwające od 18 maja powstanie skierowane przeciwko zamachowi stanu z 12 grudnia 1979 i rządom wojskowej dyktatury gen. Chun Doo-hwana. Według oficjalnych danych zginęło 207 osób, a 987 zostało rannych.
28 maja – 2 miesiące przed formalnym uzyskaniem niepodległości przez Vanuatu słabo uzbrojeni zwolennicy ruchu Nagriamel opanowali wyspę Espiritu Santo i ogłosili utworzenie niezależnej Republiki Vemerana.
30 maja – rozpoczęła się wizyta Jana Pawła II we Francji.
1 czerwca – amerykańska telewizja informacyjna CNN rozpoczęła emisję.
5 czerwca – rozpoczęła się misja załogowa Sojuz T-2 na stację orbitalną Salut 6.
9 czerwca – zakończyła się misja załogowa Sojuz T-2.
11 czerwca – we Włoszech rozpoczęły się VI Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej.
20 czerwca – premiera filmu przygodowego Błękitna laguna w reżyserii Randala Kleisera.
22 czerwca – w finale rozgrywanych we Włoszech VI Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej RFN pokonała Belgię 2:1.
23 czerwca – wojna kambodżańsko-wietnamska: stoczono bitwę o Non Mak Mun.
26 czerwca – prezydent Syrii Hafiz al-Asad został lekko ranny w zamachu zorganizowanym przez Braci Muzułmańskich.
27 czerwca – w katastrofie lotniczej samolotu McDonnell Douglas DC-9 linii lotniczych Aerolinee Itavia u wybrzeży Sycylii zginęło 81 osób na pokładzie; oficjalnych przyczyn nie ustalono, po 33 latach od katastrofy włoski sąd orzekł, że są dowody wskazujące na zestrzelenie rakietą przeciwlotniczą.
28 czerwca – na Florydzie utworzono Park Narodowy Biscayne.
29 czerwca – pierwsza kobieta w Europie na stanowisku prezydenta: Vigdis Finnbogadóttir – prezydent Islandii.
30 czerwca – rozpoczęła się 7. podróż apostolska Jana Pawła II do Brazylii.
1 lipca:
Luksemburg objął prezydencję w Radzie Unii Europejskiej
O Canada stało się oficjalnym hymnem Kanady.
3 lipca – w Mediolanie, Amerykanin Edwin Moses ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. wynikiem 47,13 s.
7 lipca – 166 osób zginęło w katastrofie samolotu Tu-154B w Kazachstanie.
19 lipca-3 sierpnia – XXII Letnie Igrzyska Olimpijskie w Moskwie.
23 lipca:
zespół ABBA wydał płytę „Gracias Por La Musica”.
Wietnamczyk Phạm Tuân, uczestnik lotu Sojuza 37 na stację orbitalną Salut 6, został pierwszym Azjatą w kosmosie.
25 lipca:
prezydent Jimmy Carter podpisał doktrynę ograniczonej wojny jądrowej.
został wydany album Back in Black australijskiej grupy AC/DC, sprzedany w 50 milionach kopii oraz plasujący się na 2 miejscu listy najlepiej sprzedających się płyt wszech czasów.
29 lipca – została ustanowiona flaga Iranu.
30 lipca:
izraelski parlament Kneset uchwalił ustawę Podstawowe Prawo Jerozolimy, która stwierdza, że zjednoczona Jerozolima jest stolicą Izraela.
francusko-brytyjskie kondominium Nowe Hebrydy uzyskało niepodległość pod nazwą Vanuatu.
Letnie Igrzyska Olimpijskie w Moskwie: Władysław Kozakiewicz ustanowił rekord świata (5,78 m) i został mistrzem olimpijskim w skoku o tyczce.
2 sierpnia – zamach bombowy prawicowych ekstremistów na dworzec kolejowy w Bolonii spowodował śmierć 80 osób.
19 sierpnia – na lotnisku w Rijadzie spłonął po awaryjnym lądowaniu Lockheed L-1011 linii Saudi Arabian Airlines. Zginęło 301 osób.
20 sierpnia – Reinhold Messner dokonał pierwszego solowego wejścia na Mount Everest.
25 sierpnia – Zimbabwe zostało członkiem ONZ.
27 sierpnia – w Koblencji, Brytyjczyk Steve Ovett ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3.31,36 s.
5 września – został oddany do użytku drogowy tunel Świętego Gotarda.
11 września – została przyjęta w referendum konstytucja Chile.
12 września – przewrót wojskowy w Turcji.
14 września – odsłonięto Pomnik Katyński w Toronto.
15 września – premiera serialu Szogun.
16 września – Saint Vincent i Grenadyny zostało członkiem ONZ.
18 września – uczestnik misji Sojuz 38 Arnaldo Tamayo Méndez został pierwszym Kubańczykiem w kosmosie.
22 września – Irak zaatakował Iran, co zapoczątkowało trwającą blisko osiem lat wojnę w Zatoce Perskiej.
23 września – w Pittsburghu odbył się ostatni koncert Boba Marleya.
25 września – Kabul: pierwszy kongres Democratic Youth Organization of Afghanistan.
26 września:
w zamachu bombowym na Oktoberfest w Monachium zginęło 13 osób; rannych zostało 219.
dokonano oblotu chińskiego samolotu pasażerskiego Shanghai Y-10.
28 września – odkryto kometę 89P/Russell.
30 września – zawarto porozumienie o zakupie przez Wielką Brytanię amerykańskich pocisków balistycznych Trident.
3 października – zamach bombowy na synagogę w Paryżu.
5 października – w RFN odbyły się wybory parlamentarne.
10 października:
w Szalif (Algieria) wskutek trzęsienia ziemi zginęło ponad 3,5 tys. osób, a około 10 tys. zostało rannych.
w Salwadorze powstała lewicowa organizacja partyzancka Front Wyzwolenia Narodowego im. Farabundo Marti (FMLN).
11 października – na Ziemię powrócili Leonid Popow i Walerij Riumin, po rekordowych wówczas 185 dniach spędzonych na orbicie.
17 października – Elżbieta II została przyjęta w Watykanie przez papieża Jana Pawła II jako pierwszy w historii brytyjski monarcha.
18 października – Arnaldo Forlani został premierem Włoch.
20 października:
Grecja powróciła do zintegrowanej struktury wojskowej NATO.
ukazał się debiutancki album Boy grupy U2.
23 października – Nikołaj Tichonow został premierem ZSRR.
24 października – Paul McCartney został wpisany do Księgi Rekordów Guinnessa jako kompozytor i artysta, którego utwory sprzedawały się najlepiej w historii muzyki.
25 października:
odkryto księżyce Saturna – Pandorę i Prometeusza.
Szafik Wazzan został premierem Libanu.
30 października – Salwador i Honduras podpisały traktat pokojowy, kończący trwający od 1969 spór graniczny, tzw. wojnę futbolową.
3 listopada – ukazał się album Super Trouper grupy ABBA.
4 listopada – Ronald Reagan został wybrany 40. prezydentem USA.
9 listopada – wojna iracko-irańska: Saddam Husajn ogłosił wojnę przeciw Iranowi.
12 listopada – NASA: sonda Voyager 1 zbliżyła się do Saturna i wykonała pierwsze fotografie jego pierścieni.
14 listopada:
Gwinea Bissau: przeprowadzono bezkrwawy zamach stanu.
premiera filmu Wściekły Byk.
15 listopada – rozpoczęła się wizyta Jana Pawła II w RFN.
17 listopada – Yoko Ono i John Lennon wydali album Double Fantasy.
20 listopada – w Pekinie rozpoczął się proces bandy czworga.
21 listopada – w Las Vegas 87 osób zginęło, a ponad 650 zostało rannych w wyniku pożaru MGM Grand Hotel.
23 listopada – Włochy: w trzęsieniu ziemi z epicentrum pod Neapolem zginęło 2914 osób.
24 listopada – utworzono Park Narodowy Jeziora Malawi.
25 listopada – pułkownik Saye Zerbo przeprowadził zamach stanu w Górnej Wolcie (obecnie Burkina Faso).
27 listopada – wystrzelono statek kosmiczny Sojuz T-3 z trzynastą misją załogową na stację orbitalną Salut 6.
28 listopada – wojna iracko-irańska: rozpoczęła się dwudniowa irańska operacja Morvarid, w wyniku której zniszczonych zostało około 70% jednostek irackiej marynarki wojennej.
30 listopada – papież Jan Paweł II wydał encyklikę Dives in misericordia.
2 grudnia – na Alasce utworzono 8 parków narodowych.
4 grudnia:
w katastrofie lotniczej pod Lizboną zginęli: premier Portugalii Francisco Sá Carneiro, minister obrony Adelino Amaro da Costa wraz ze swymi żonami, szef gabinetu premiera i 2 pilotów.
w oświadczeniu prasowym ogłoszono rozpad angielskiej grupy muzycznej Led Zeppelin, która była jednym z pionierów hard rocka.
8 grudnia – w Nowym Jorku Mark David Chapman zastrzelił członka zespołu The Beatles Johna Lennona.
10 grudnia:
Czesław Miłosz odebrał literacką nagrodę Nobla.
w Ugandzie odbyły się pierwsze od 1962 roku wybory parlamentarne, w których zwyciężył Kongres Ludowy Ugandy, co umożliwiło powrót do władzy prezydentowi Miltonowi Obote, obalonemu w 1971 roku przez generała Idi Amina.
11 grudnia – premiera pierwszego odcinka serialu kryminalnego Magnum.
13 grudnia – zlikwidowano komunikację tramwajową na Placu Wacława w Pradze.
17 grudnia – Milton Obote został drugi raz prezydentem Ugandy.
19 grudnia – w RPA utworzono bantustan Tswanaland.
21 grudnia – w katastrofie samolotu Sud Aviation Caravelle pod kolumbijskim miastem Ríohacha zginęło 70 osób.
26 grudnia – były środkowoafrykański dyktator Jean-Bédel Bokassa został skazany zaocznie na karę śmierci.
W amerykańskim mieście Athens (stan Georgia) uformował się zespół R.E.M.
W Paryżu odbyła się pierwsza Międzynarodowa Konferencja Irydologów.
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.Komitet Obrony Robotników – polska organizacja opozycyjna działająca od września 1976 do września 1977, sprzeciwiająca się polityce władz PRL, niosąca pomoc osobom represjonowanym w wyniku wydarzeń Czerwca 1976, przede wszystkim w Radomiu i Ursusie. Po częściowym spełnieniu jej postulatów przez władze PRL przekształciła się w Komitet Samoobrony Społecznej KOR.
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5]
Warto wiedzieć że... beta
Filip Dylewicz (ur. 25 stycznia 1980 w Bydgoszczy) – polski koszykarz, gra na pozycji silnego skrzydłowego, obecnie zawodnik Asseco Arki Gdynia.
Brad Gushue, właśc. Bradley Raymond Gushue (ur. 16 czerwca 1980 w St. John’s) – kanadyjski curler, zawodnik Bally Haly Golf & Curling Club, mistrz olimpijski 2006. W curling zaczął grać w wieku 13 lat.
Edwin Corley Moses (ur. 31 sierpnia 1955 w Dayton, Ohio) – amerykański lekkoatleta, uznawany za najwybitniejszego zawodnika w historii biegu na 400 m przez płotki.
Puchar Świata w skokach narciarskich – rozgrywany corocznie cykl zawodów w skokach narciarskich. Za zajęcie odpowiedniego miejsca w pojedynczych zawodach uczestnik otrzymuje daną liczbę punktów. Po zsumowaniu punktów poszczególnych zawodników z każdego konkursu, tworzona jest klasyfikacja. Skoczek będący na jej czele, otrzymuje Puchar Świata – Kryształową Kulę. W ramach niego rozgrywa się też Puchar Świata w lotach narciarskich, którego zwycięzcą zostaje zawodnik, który zdobędzie największą liczbę punktów we wszystkich konkursach lotów w sezonie. Triumfator klasyfikacji w tej specjalności skoków narciarskich otrzymuje, tzw. Małą Kryształową Kulę. Do generalnej klasyfikacji Pucharu Świata jest także zaliczany Turniej Czterech Skoczni i Turniej Nordycki. Organizowane są także zawody do których oprócz konkursów indywidualnych zalicza się także i te drużynowe są to FIS Team Tour i Puchar Narodów. Nie zalicza się zaś igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i mistrzostw świata w lotach narciarskich.
Sum 41 – kanadyjski zespół rockowy pochodzący z Ontario założony w 1996. Obecnie (marzec 2010) w skład zespołu wchodzą: Deryck Whibley (wokal prowadzący, gitara rytmiczna, keyboard), Jason McCaslin (gitara basowa, wokal wspierający), Steve Jocz (perkusja, wokal wspierający) i Tom Thacker (gitara solowa, wokal wspierający, keyboard).
Willard Frank Libby (ur. 17 grudnia 1908, zm. 8 września 1980) – chemik amerykański, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za rok 1960.
13 kwietnia jest 103. (w latach przestępnych 104.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 262 dni.
