1946

Rok 1946 / MCMXLVI

Stojan Apostołow (bułg. Стоян Иванов Апостолов, ur. 10 kwietnia 1946) – bułgarski zapaśnik. Srebrny medalista olimpijski z Monachium.Ruth Gamm - Fuchs (ur. 14 grudnia 1946 w Egeln) – wschodnioniemiecka lekkoatletka, która specjalizowała się w rzucie oszczepem.

stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959 • 1960–1969 • 1970–1979
lata: 1936 « 1941 « 1942 « 1943 « 1944 « 1945 « 1946 » 1947 » 1948 » 1949 » 1950 » 1951 » 1956

Spis treści

1 Wydarzenia w Polsce

2 Wydarzenia na świecie

3 Urodzili się

4 Zmarli

5 Zdarzenia astronomiczne

6 Nagrody Nobla

7 Święta ruchome

8 Zobacz też

9 Przypisy

Wydarzenia w Polsce

1 stycznia – jednostka LWP dokonała masakry ukraińskiej ludności Lachawy.

3 stycznia – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o nacjonalizacji przemysłu (początek likwidacji prywatnej własności).

5 stycznia – w Warszawie wyruszył w trasę pierwszy trolejbus.

7 stycznia – miał miejsce trzeci atak UPA na Birczę.

11 stycznia – oddział UPA zaatakował Cisną i dokonał masakry mieszkańców.

13 stycznia:

w Warszawie wznowił działalność Teatr Polski.

w Cieszynie powstało przedsiębiorstwo Zampol, największy w kraju producent zamków błyskawicznych.

13-16 stycznia – odbyły się obrady V Kongresu Stronnictwa Ludowego (prokomunistycznego).

18 stycznia – w Gdyni odtworzono Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej.

19-22 stycznia – odbyły się obrady I Kongresu Polskiego Stronnictwa Ludowego.

22 stycznia – Rada Ministrów wydała dekret o utworzeniu Najwyższego Trybunału Narodowego do osądzenia zbrodniarzy nazistowskich.

29 stycznia:

otwarcie Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

powstało przedsiębiorstwo rybołówstwa dalekomorskiego Dalmor.

2 lutego – oddział NZW pod dowództwem „Burego” zamordował 31 mężczyzn, wyselekcjonowanych z uwagi na wyznawanie prawosławia.

5 lutego – weszła w życie umowa graniczna pomiędzy Polską a ZSRR z 16 sierpnia 1945 roku; od tego dnia prawnie obowiązującą stała się cesja polskich Kresów Wschodnich na rzecz Związku Radzieckiego.

14 lutego:

rozpoczęła się akcja wysiedlania ludności niemieckiej z terytorium Polski.

miał miejsce pierwszy po wojnie sumaryczny spis ludności mający na celu ustalenie zasobów ludnościowych państwa oraz ich rozmieszczenie w nowych granicach państwowych po stratach wojennych i masowych przemieszczeniach ludności.

14-20 lutego – z wizytą w Warszawie przebywał Josip Broz Tito.

18 lutego – utworzono Najwyższy Trybunał Narodowy do osądzenia zbrodniarzy nazistowskich.

21 lutego – utworzono Ochotniczą Rezerwę Milicji Obywatelskiej (ORMO).

22 lutego – Polskie Stronnictwo Ludowe odrzuciło propozycję komunistów utworzenia przez wszystkie partie polityczne wspólnego bloku wyborczego.

1 marca – założono klub piłkarski Promień Żary.

8 marca – wydano dekret, na mocy którego na własność państwa polskiego przeszły wszelkie majątki Rzeszy Niemieckiej i Wolnego Miasta Gdańska oraz ich obywateli.

14 marca – 5 górników zginęło w pożarze w KWK Jan Kanty w Jaworznie.

15 marca – powstał Komitet Porozumiewawczy Organizacji Polski Podziemnej zrzeszający przedstawicieli: SN, WiN, PPS – WRN i Stronnictwa Niezawisłości Narodowej.

19 marca:

ogłoszono 7 wyroków śmierci w procesie działaczy lubelskiego PAS.

wznowiono komunikację trolejbusową w Gdyni.

22 marca – powstał klub piłkarski Górnik Wałbrzych.

Marzec – powstał klub piłkarski KGHM Zagłębie Lubin.

3 kwietnia – pierwsze polskie okręty wojenne wpłynęły do portu wojennego w Świnoujściu.

4 kwietnia:

została uchwalona ustawa o nacjonalizacji banków.

UPA spaliła miasta Bukowsko i Nowotaniec oraz wsie Nagórzany, Dudyńce, Pielnia, Pobiedno. Spłonęło m.in. 420 domów w Bukowsku, cały Nowotaniec, Nagórzany i Pielnia.

13 kwietnia – w Szczecinie podczas zlotu młodzieży „Trzymamy straż nad Odrą” harcerze skandując nazwisko Mikołajczyk, nie dopuścili do przemówienia Bieruta.

25 kwietnia – uruchomiono pierwsze połączenie promowe pomiędzy Gdynią a Trelleborgiem.

27 kwietnia – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o przeprowadzeniu referendum ludowego.

30 kwietnia – do Krakowa powróciło 26 wagonów dzieł sztuki zrabowanych w czasie wojny, m.in. Ołtarz Mariacki.

2 maja – MBP spaliło wieś Wąwolnica (Lubelszczyzna) z powodu wsparcia PSL przez jej mieszkańców (3 osoby zginęły).

3 maja:

w Krakowie komunistyczne władze brutalnie stłumiły demonstrację przeprowadzoną w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja (kilkaset osób, gł. studentów, zostało aresztowanych).

grupa żołnierzy NSZ pod dowództwem Henryka Flame demonstracyjnie zajęła Wisłę i urządziła w niej defiladę.

9 maja – otwarto Państwowe Muzeum Zamkowe w Pszczynie.

19 maja – w życie weszło zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z 7 maja 1946 o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości; przykładowo tego dnia swoje obecne nazwy oficjalnie zyskały m.in. Olsztyn (wcześniej Allenstein), Elbląg (uprzednio Elbing), Ełk (poprzednio Lyck), Węgorzewo (dawniej Angerburg czy Węgobork), Giżycko (wcześniej Lötzen albo Łuczany), Mrągowo (Sensburg albo Ządźbork), Lidzbark Warmiński (nazwa niemiecka Heilsberg), Pisz (przedtem Johannisburg) czy Szczytno (dawniej Ortelsburg).

Maj – powstał klub piłkarski Zawisza Bydgoszcz.

1 czerwca – wydano rozporządzenie prezesa Rady Ministrów zabraniające produkcji gatunków wędlin uznanych za luksusowe.

9 czerwca – uroczysta inauguracja polskiego Uniwersytetu Wrocławskiego.

10 czerwca – założono Wrocławskie Towarzystwo Naukowe.

11 czerwca – powstał Automobilklub Rzeszowski.

13 czerwca – wprowadzono mały kodeks karny. Dekret o „przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa” przewidywał karanie za przynależność do tajnej organizacji oraz rozpowszechnianie fałszywych wiadomości.

zgrupowanie oddziałów Związku Zbrojnej Konspiracji pod dowództwem Franciszka Jerzego Jaskulskiego Zagończyka stoczyło starcie pod Zwoleniem z oddziałami Armii Czerwonej.

25 czerwca – powołano Państwowy Instytut Wydawniczy, jego redaktorem naczelnym został Aleksander Wat.

27 czerwca – kpt. Stanisław Sojczyński ps. Warszyc, przywódca kilkutysięcznej organizacji Konspiracyjne Wojsko Polskie, został aresztowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego.

28 czerwca – wprowadzono podział administracyjny na 14 województw i miasta wydzielone: Łódź i Warszawę.

30 czerwca – odbyło się referendum ludowe, sfałszowane przez władze komunistyczne.

4 lipca:

w Kielcach miał miejsce pogrom Żydów (zamordowano 42 osoby).

w Gdańsku dokonano publicznej egzekucji zbrodniarzy z hitlerowskiego obozu w Stutthofie. Zostali powieszeni na oczach 150–200 tys. ludzi (źródła różnie podają).

5 lipca – została wprowadzona prewencyjna cenzura prasowa. Został powołany Urząd Kontroli Prasy.

9 lipca – Artur Greiser, w czasie II wojny światowej naczelnik Kraju Warty, został skazany na karę śmierci.

14 lipca – pierwszy kongres Stronnictwa Demokratycznego.

21 lipca – w Poznaniu miała miejsce ostatnia publiczna egzekucja w Polsce, gdzie na stokach cytadeli powieszono nazistowskiego zbrodniarza, Reichsstatthaltera Kraju Warty Artura Greisera.

22 lipca – po odbudowaniu ze zniszczeń wojennych w Warszawie oddano do użytku most księcia Józefa Poniatowskiego.

23 lipca – 5 górników zginęło w katastrofie w KWK „Ludwik” w Zabrzu.

1 sierpnia – ukazało się pierwsze wydanie czasopisma „Film”.

10 sierpnia – w Gdańsku miał miejsce strajk 2000 dokerów w porcie morskim w Gdańsku.

20 sierpnia – w okolicach Kłodzka przeszła trąba powietrzna niszcząc budynki w kilku wsiach.

21 sierpnia – 18-letnia Danuta Siedzikówna (ps. „Inka”), sanitariuszka i łączniczka 5. Wileńskiej Brygady AK, została skazana na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku.

27 sierpnia – przed Najwyższym Trybunałem Narodowym stanął Amon Göth, jeden z największych zbrodniarzy hitlerowskich, w czasie wojny m.in. komendant obozu koncentracyjnego Plaszow oraz likwidator gett żydowskich w Krakowie i Tarnowie.

8 września – założono nową parafię rzymskokatolicką w Sieniawie.

10 września – napad UPA na Łodzinę, Hłomczę i Witryłów.

13 września – wydano dekret o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.

19 września – podczas sztormu w okolicach Karwi zatonął holownik; zginęło 11 osób.

21 września – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o Trzyletnim Planie Odbudowy Kraju.

22 września – Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę – Ordynacja wyborcza do Sejmu Ustawodawczego.

25 września – polska administracja przejęła kontrolę nad tzw. Enklawą Policką, zajmowaną od 5 października 1945 roku przez wojska radzieckie.

26 września – Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej pozbawił polskiego obywatelstwa 76 najwyższych dowódców Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, którzy przystąpili do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, wśród nich generała Władysława Andersa.

28 września – na stacji Łódź Kaliska wydarzyła się katastrofa kolejowa, w której zginęło 21 osób, a ponad 40 zostało rannych.

29 września – rozpoczęło emisję Polskie Radio Wrocław.

1 października – katastrofa kolejowa na stacji Szczecin Turzyn: 7 osób zginęło, a 15 zostało rannych w wyniku zderzenia dwóch składów.

6 października – powstała Politechnika Krakowska.

20 października – w kościołach odczytano „Orędzie Episkopatu Polskiego ws. wyborów”.

1 listopada – Karol Wojtyła otrzymał święcenia kapłańskie.

2 listopada – ukazał się pierwszy numer tygodnika „Stolica”.

14 listopada – została odkryta Jaskinia nad Źródłem w Dolinie Będkowskiej.

1 grudnia – powstała Szkoła Inżynierska w Szczecinie, przekształcona później w Politechnikę Szczecińską.

2 grudnia – oddziały UPA wysadziły 8 mostów kolejowych na odcinku Zagórz – Szczawne.

3 grudnia – „mistrzostwo na gruzach Warszawy” – Polonia Warszawa pierwszym powojennym mistrzem Polski w piłce nożnej po zwycięstwie nad AKS Chorzów (3:2)

10 grudnia – Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wydał 6 wyroków śmierci na przywódców Narodowych Sił Zbrojnych.

11 grudnia – został założony klub sportowy Unia Oświęcim.

17 grudnia – przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Warszawie rozpoczął się proces czterech byłych wysokich hitlerowskich urzędników w okupowanej stolicy.

28 grudnia – w Szegdach popełnił samobójstwo kpt. Józef Zadzierski („Wołyniak”). Po jego śmierci dowództwo nad oddziałem przejął jego dotychczasowy zastępca, Adam Kusz („Adam”).

Kolejny rok walk polsko-ukraińskich.

Wydano dekret o majątkowym prawie małżeńskim oparty na projekcie Lutostańskiego z 1937 r.

Wracają zrabowane w czasie wojny dzieła sztuki: Ołtarz Wita Stwosza, Kodeks Baltazara Behema oraz inne, w sumie zajmując 26 wagonów.

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.Naoto Kan (jap. 菅直人, Kan Naoto, ur. 10 października 1946 w Ube w prefekturze Yamaguchi) — japoński polityk, poseł do Izby Reprezentantów, członek-założyciel Partii Demokratycznej, w latach 1996–1999, 2002–2004 oraz od 2010 jej przewodniczący. Od 11 stycznia do 7 listopada 1996 minister zdrowia i pracy w rządzie Ryūtarō Hashimoto; od 6 stycznia do 8 czerwca 2010 minister finansów w rządzie Yukio Hatoyamy. Premier Japonii od 8 czerwca 2010 do 2 września 2011.

Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5]