• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • 1553

    Przeczytaj także...
    Lista prawosławnych metropolitów moskiewskich, patriarchów moskiewskich i całej Rusi w pierwszym okresie istnienia patriarchatu, ordynariuszy eparchii moskiewskiej w okresie synodalnym oraz patriarchów moskiewskich i całej Rusi po 1917.Mapuche, Araukanie (z hiszp. araucanos, mapuches; wersja spolszczona: Mapucze) – plemię indiańskie Ameryki Południowej, zamieszkujące południowo-centralne obszary Chile i południowo-zachodnią Argentynę. Sami Araukanie mówią o sobie Mapucze, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy Ludzie Ziemi. Plemiona te żyły w czasach prekolumbijskich na południe od Inków na terenach dzisiejszego Chile.
    Jałmużnik (fr. aumônier) − francuska godność, którą piastował jeden z duchownych na dworze książęcym. Za czasów króla Franciszka I Wielki Jałmużnik (Grand-Aumônier de France) stał na czele kleru francuskiego. W armii francuskiej Aumonier jest tytułem kapelanów (wojskowych, szkolnych, harcerskich itp.) różnych wyznań. W Wlk. Brytanii istnieje dziedziczny urząd Wielkiego Jałmużnika (biskup, lord High-Almoner), sprawującego nadzór nad fundacjami dobroczynnymi.

    Rok 1553 / MDLIII

    stulecia: XV wiek ~ XVI wiek ~ XVII wiek
    lata: 1543 « 1548 « 1549 « 1550 « 1551 « 1552 « 1553 » 1554 » 1555 » 1556 » 1557 » 1558 » 1563

    Wydarzenia w Polsce[ | edytuj kod]

  • 1 lutego-29 marca – w Krakowie obradował sejm.
  • 29 lipca – król Zygmunt II August ożenił się z Katarzyną Habsburżanką.
  • 30 lipca – na Wawelu została koronowana Katarzyna Habsburżanka, trzecia żona króla Zygmunta II Augusta.
  • Wydano dzieło Leges seu Statuta Regni Poloniae autorstwa Jakuba Przyłuskiego.
  • Zabłudów otrzymał prawa miejskie.

    • Wydarzenia na świecie[ | edytuj kod]

  • 2 stycznia – zainaugurował działalność Uniwersytet Świętego Marka w Limie.
  • 4 czerwca – Marcantonio Trivisano został dożą Wenecji.
  • 19 lipca – po śmierci sprzyjającego reformacji Edwarda VI i obaleniu „dziewięciodniowej królowej” Jane Grey, tron Anglii objęła starsza siostra zmarłego monarchy - pozostająca przy katolicyzmie Maria I Tudor, przez protestantów zwana „Krwawą”.
  • 27 października – w Genewie został spalony na stosie przez protestanckich kalwinistów hiszpański teolog, astronom, prawnik, lekarz i humanista Miguel Servet.
  • 25 grudnia – Indianie z plemienia Araukanów rozgromili Hiszpanów w bitwie pod Tupacel (Chile). Wzięty do niewoli pierwszy królewski gubernator Chile Pedro de Valdivia został zamordowany.
  • Powstanie uniwersytetu w mieście Meksyk.
  • W Rzymie dokonano publicznego spalenia Talmudu.

    • Urodzili się[ | edytuj kod]

  • 4 lutego – syn Takamoto Mōri i wnuk oraz spadkobierca wielkiego XVI-wiecznego dowódcy Motonariego Mōri (zm. 1625)
  • 1 marca – Małgorzata pomorska, księżniczka wołogoska, księżna sasko-lauenburska, córka Filipa I z dynastii Gryfitów (zm. 1581)
  • 23 kwietnia – Giorgio Centurione, doża Genui (zm. 1629)
  • 29 kwietnia – Albrecht Fryderyk Hohenzollern, książę pruski (zm. 1618)
  • 30 kwietnia – Ludwika Lotaryńska, królowa Francji, małżonka Henryka III, księżna Mercœur (zm. 1601)
  • 14 maja – Małgorzata de Valois, królowa Francji i Nawarry, pierwsza żona Henryka IV (zm. 1615)
  • 15 czerwca – Ernest Habsburg, arcyksiążę Austrii (zm. 1595)
  • 26 września – Nicolò Contarini, doża wenecki (zm. 1631)
  • 13 grudnia – Henryk IV Burbon, król Francji i Nawarry (zm. 1610)
  • Stefan Batory (1553–1601), węgierski szlachcic (zm. 1601)
  • Jakub Bosgrave, angielski jezuita, matematyk, profesor Akademii Wileńskiej (zm. 1623)
  • Maria de Clèves, pierwsza żona księcia Condé, Henryka I (zm. 1574)
  • Johannes Eccard, niemiecki kompozytor i muzyk (zm. 1611)
  • Filaret, patriarcha moskiewski (zm. 1633)
  • Antonio Maria Galli, włoski duchowny (zm. 1620)
  • Reinhold Heidenstein, prawnik, historyk, kronikarz, dyplomata, sekretarz kancelarii królów polskich (zm. 1620)
  • Julian od Świętego Augustyna, asceta i jałmużnik, franciszkanin, błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego (zm. 1606)
  • Francisco Gómez de Sandoval y Rojas, faworyt króla Hiszpanii Filipa III i pierwszy (ważny), wicekról Portugalii (zm. 1625)
  • Juan Pantoja de la Cruz, hiszpański malarz okresu renesansu, głównie portrecista (zm. 1608)
  • Mikołaj Wolski (1553-1630), polski marszałek wielki koronny, marszałek nadworny koronny, dyplomata (zm. 1630)
  • Mikołaj Zebrzydowski, marszałek wielki koronny, starosta krakowski, wojewoda lubelski, wojewoda krakowski (zm. 1620)

    • Zmarli[ | edytuj kod]

  • 6 lipca – Edward VI, król Anglii (ur. 1537)
  • 8 sierpnia – Girolamo Fracastoro, włoski lekarz, nauczyciel i poeta (ur. 1478)
  • 27 października – Miguel Servet, hiszpański teolog, stracony przez kalwinistów w Genewie (ur. 1511)
  • 16 października – Lucas Cranach Starszy, malarz niemiecki (ur. 1472)
  • 31 października – Piotr Kmita Sobieński, marszałek wielki koronny (ur. 1477)

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 111


    Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie kto był pierwszym władcą Anglii, gdyż kolejni władcy Wessexu, powiększali swoje wpływy i umacniali pozycję wśród państw heptarchii. W histografii jako pierwsi najczęściej wymieniani są:Towarzystwo Jezusowe, SJ (łac. Societas Iesu, SI), jezuici – męski papieski zakon apostolski Kościoła katolickiego, zatwierdzony przez papieża Pawła III 27 września 1540. Towarzystwo Jezusowe zostało założone w głównej mierze do walki z reformacją, by bronić i rozszerzać wiarę oraz naukę Kościoła katolickiego, przede wszystkim przez publiczne nauczanie, ćwiczenia duchowe, edukację i udzielanie sakramentów.




    Warto wiedzieć że... beta

    Zakon Braci Mniejszych (łac. Ordo Fratrum Minorum, siglum: OFM, pot. franciszkanie, franciszkanie brązowi) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących. Założona w 1209 przez św. Franciszka z Asyżu. Jeden z największych zakonów katolickich (ponad 13 tys. braci). Do wspólnoty należą na równych prawach zarówno kapłani, jak i bracia laicy. Kościół zalicza Braci Mniejszych do instytutów kleryckich.
    Małgorzata de Valois, La Reine Margot, franc. Marguerite de Valois (ur. 14 maja 1553, zm. 27 marca 1615), królowa Francji i Nawarry.
    Mikołaj Wolski z Podhajec herbu Półkozic (ur. 1553 w Podhajcach, zm. 9 marca 1630) – polski marszałek wielki koronny od 1616, marszałek nadworny koronny od 1600, dyplomata, starosta krzepicki i olsztyński, skarbnik rawski.
    Jakub Przyłuski inna forma nazwiska: Jacobus Priluscius, pseud.: Jessovius, Jeżowita, Jeżowita bakałarz, (ur. ok. 1512, zm. początek 1554 w Szczucinie nad Wisłą) – polski prawnik, pisarz polityczny, poeta i tłumacz, pisarz grodzki przemyski, pisarz ziemski krakowski.
    Talmud (hebr. תלמוד talmud = nauka) – jedna z podstawowych (choć nie jest uznawana za świętą) ksiąg judaizmu. Został napisany językiem judeo-aramejskim. Talmud jest komentarzem do biblijnej Tory, w którym wyjaśniono jak przestrzegać prawa zawartego w Torze w warunkach, jakie zapanowały wśród Żydów wypędzonych z Palestyny w II w. n.e. Można powiedzieć, że Talmud jest czymś w rodzaju katechizmu obowiązującego wyznawców tradycyjnego judaizmu.
    Katarzyna Habsburżanka (ur. 15 września 1533 w Wiedniu, zm. 28 lutego 1572 w Linzu) – królowa polska, wielka księżna litewska, córka cesarza Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki, córki Władysława II Jagiellończyka.
    Województwo krakowskie (łac. Palatinatus Cracoviensis) – jednostka terytorialna Korony Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów istniejąca od XIV wieku do 1795 r., część prowincji małopolskiej. Obejmowała powierzchnię 17 650 km² posiadając 8 powiatów. Siedzibą wojewody był Kraków, a sejmiki ziemskie odbywały się w Nowym Korczynie.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.036 sek.