1514

Przeczytaj także...
9 października jest 282. (w latach przestępnych 283.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 83 dni.Wojewodowie smoleńscy zarządzali całą obroną Smoleńszczyzny, łącznie z pospolitym ruszeniem. Byli oni szefami służby wywiadowczej całego północno-wschodniego pogranicza Rzeczypospolitej, a wiadomości zbierali przez szpiegów (tzw. raskunów), których wysyłali do Moskwy oraz od starostów i dowódców garnizonów twierdz. Zgromadzoną wiedzę przesyłali hetmanom litewskim (wielkiemu i polnemu) i królowi.
Albinizm (bielactwo) – brak pigmentu w skórze, tworach skórnych, włosach i tęczówce oka (czerwone oczy lub, rzadziej, niebieskawe). Osobnik posiadający tę cechę nosi miano albinosa.

Rok 1514 / MDXIV

stulecia: XV wiek ~ XVI wiek ~ XVII wiek
lata: 1504 « 1509 « 1510 « 1511 « 1512 « 1513 « 1514 » 1515 » 1516 » 1517 » 1518 » 1519 » 1524

Spis treści

1 Wydarzenia w Polsce

2 Wydarzenia na świecie

3 Urodzili się

4 Zmarli

Wydarzenia w Polsce[]

30 lipca – Wielkie Księstwo Litewskie utraciło Smoleńsk na rzecz Rosji, kapitulacja wojewody smoleńskiego Jurija Sołłohuba przed wojskami moskiewskimi w czasie wojny polsko-moskiewskiej.

8 września – w bitwie pod Orszą wojska polsko-litewskie odniosły zwycięstwo nad wojskami państwa moskiewskiego.

Wydarzenia na świecie[]

19 marca – w procesji w Niedzielę Palmową w Rzymie wziął udział, oprócz innych egzotycznych zwierząt, słoń indyjski-albinos o imieniu Hanno, będący prezentem króla Portugalii Manuela I dla papieża Leona X.

28 czerwca – zostało założone Santiago de Cuba.

23 sierpnia – sułtan Selim I Groźny odniósł zwycięstwo nad szachem Ismailem I w bitwie na równinie Czałdyran (Çaldiran).

9 października – Ludwik XII Walezjusz poślubił Marię Tudor.

Pierwsze powstanie kuruców (uczestników krucjaty antytureckiej) na Węgrzech (powstanie Györgyego Dózsy).

Portugalczycy przypuścili nieudany atak na Marrakesz.

Urodzili się[]

16 lutego – Jerzy Joachim Retyk, profesor matematyki z Wittenbergi, kartograf, twórca przyrządów nawigacyjnych i innych, lekarz i nauczyciel (zm. 1574)

3 maja – Bartłomiej Fernandes od Męczenników, portugalski dominikanin, arcybiskup, błogosławiony katolicki (zm. 1590)

31 grudnia – Andreas Vesalius, flamandzki uczony, twórca nowożytnej anatomii (zm. 1564)

data dzienna nieznana:

Francisco Hernández de Toledo, hiszpański naturalista, lekarz, botanik i ornitolog (zm. 1578)

Zmarli[]

9 stycznia – Anna Bretońska, córka Franciszka II z dynastii Kapetyngów, ostatnia księżna Bretanii (ur. 1477)

7 lutego – Adam z Bochynia, profesor Akademii Krakowskiej, rektor 1510-1511, lekarz, humanista (ur. ?)

11 marca – Donato Bramante, architekt i malarz włoski (ur. ok. 1444)

20 lipca – György Dózsa, przywódca ludowego powstania kuruców na Węgrzech i w Siedmiogrodzie w 1514 r. (ur. 1470)

Włochy (Republika Włoska, wł. Italia, Repubblica Italiana) – państwo położone w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem wielu organizacji, m.in.: UE, NATO, należące do ośmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata – G8.<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Uniwersytet Jagielloński (historyczne nazwy: Akademia Krakowska, Szkoła Główna Koronna, Szkoła Główna Krakowska, Uniwersytet Krakowski; łac. Universitas Jagellonica Cracoviensis) – najstarsza polska szkoła wyższa, jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie, mieszczący się w Krakowie.

Marrakesz (arab. مراكش, fr. Marrakech) – miasto w południowym Maroku, 1 036 500 mieszkańców (stan z 2006 roku). Jest czwartym co do wielkości miastem Maroka i uchodzi za stolicę południowej części kraju. Leży u podnóża Atlasu Wysokiego, na wysokości 465 m n.p.m.

Sułtan (tur. "władca", arab. as-sulṭān – "ten, który ma władzę") – tytuł władcy islamskiego, używany w wielu krajach muzułmańskich, m.in. w Turcji osmańskiej do 1922. Państwo rządzone przez sułtana to sułtanat.

<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>

Kurucowie, także kurucy − zbrojni powstańcy z okresu 1671-1711 przeciwko panowaniu Habsburgów na Węgrzech. Główne powstania kuruców to powstanie Thökölyego (1672) oraz powstanie Rakoczego (1703-1711).

Słoń indyjski (Elephas maximus) – ssak z rzędu trąbowców, jeden z trzech żyjących gatunków rodziny słoniowatych, zamieszkujący lasy i zarośla Azji Południowej i Południowo-Wschodniej.

Georg Joachim von Lauchen, pierwotnie Georg Joachim Iserin, używał też nazwiska matki de Porris i jego niemieckiego tłumaczenia von Lauchen. Najbardziej znany z przybranego nazwiska Retyk (łac. Rheticus; ur. 16 lutego 1514 w Feldkirch, dzisiejsza Austria, zm. 4 grudnia 1574 w Koszycach, Węgry) – profesor matematyki z Wittenbergi, kartograf, twórca przyrządów nawigacyjnych i innych, lekarz i nauczyciel.