14 maja
Podstrony: [1] 2 [3] [4]Przeczytaj także...
Układ Warszawski (oficjalna nazwa: Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej ang. Warsaw Pact ros. Договор о дружбе, сотрудничестве и взаимной помощи) – sojusz polityczno-wojskowy państw tzw. bloku wschodniego z dominującą rolą ZSRR. Formalnie powstał na podstawie Deklaracji Bukaresztańskiej, jako odpowiedź na militaryzację tzw. Niemiec Zachodnich i włączenie ich w strukturę NATO, a sankcjonował istniejące od zakończenia II wojny światowej podporządkowanie poszczególnych państw i ich armii ZSRR.Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.
Wydarzenia w Polsce[ | edytuj kod]
1590 – Cieszanów otrzymał prawa miejskie.
1643 – Poświęcono kościół św. Barbary w Częstochowie.
1772 – I rozbiór Polski: wojska austriackie przekroczyły granicę Polski.
1792 – W Targowicy nad Siwuchą ogłoszono zawiązanie przez polskich magnatów konfederacji przeciwko reformom Sejmu Wielkiego.
1809 – Wojna polsko-austriacka: wojska polskie zajęły Lublin
1831 – Powstanie listopadowe: klęska powstańców w bitwie pod Daszowem.
1866 – Louis Diebel został pierwszym nadburmistrzem Katowic.
1886 – 9 osób zginęło w wyniku przejścia trąby powietrznej nad Krosnem Odrzańskim.
1906 – Członek Organizacji Bojowej PPS Baruch Szulman dokonał w Warszawie udanego zamachu bombowego na podkomisarza policji carskiej N. Konstantinowa. Podczas ucieczki z miejsca zdarzenia został zastrzelony.
1908 – Pruski Parlament Krajowy zatwierdził projekt budowy niedokończonego Kanału Mazurskiego, który miał połączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z Bałtykiem poprzez rzeki Łynę i Pregołę.
1920:
Wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się kontrofensywa wojsk bolszewickich.
W Warszawie rozpoczął się I Kongres Klasowych Związków Zawodowych.
Założono klub sportowy Polonia Bydgoszcz.
Założono Związek Literatów Polskich.
1922 – Reprezentacja Polski w piłce nożnej rozegrała pierwszy w historii mecz międzypaństwowy przed własną publicznością, przegrywając na Stadionie Cracovii z Węgrami 0:3.
1926 – Przewrót majowy: wobec kontrataku wojsk marszałka Józefa Piłsudskiego polskie władze wycofały się do Wilanowa, gdzie wieczorem prezydent Stanisław Wojciechowski złożył urząd, a premier Wincenty Witos podał swój rząd do dymisji.
1928 – Założono klub piłkarski Włókniarz Łódź.
1944:
Nierozstrzygnięta bitwa pod Rąblowem pomiędzy polsko-radzieckimi oddziałami partyzanckimi a wojskiem niemieckim.
Żołnierze Zgrupowania Stołpeckiego AK odnieśli zwycięstwo w bitwie w Kamieniu Stołpeckim na terenie dzisiejszej Białorusi z dwiema brygadami sowieckiej partyzantki.
1948 – Założono Centralną Szkołę Prawniczą w Warszawie.
1952 – Ustanowiono odznakę „Wzorowy Kierowca”.
1955 – Podpisano Układ Warszawski.
1983 – W szpitalu zmarł 19-letni maturzysta Grzegorz Przemyk, pobity dwa dni wcześniej przez funkcjonariuszy MO w komisariacie przy ul. Jezuickiej w Warszawie.
1984 – Premiera komedii science fiction Seksmisja w reżyserii Juliusza Machulskiego.
1999 – W Alei Gwiazd w Łodzi odsłonięto gwiazdę Bogumiła Kobieli.
2004 – Premier Marek Belka wygłosił exposé sejmowe.
2005 – W Warszawie odsłonięto pomnik Charles’a de Gaulle’a.
2014 – Otwarto Międzynarodowe Centrum Targowo-Kongresowe Expo Kraków.
Wydarzenia na świecie[ | edytuj kod]
1027 – W katedrze w Reims Henryk I został koronowany vivente rege na króla Francji.
1097 – I wyprawa krzyżowa: rozpoczęło się oblężenie Nicei.
1264 – II wojna baronów w Anglii: w bitwie pod Lewes Szymon z Montfort (młodszy) pokonał i wziął do niewoli przyszłego króla Edwarda I Długonogiego.
1450 – Armia turecka rozpoczęła oblężenie albańskiej twierdzy Kruja.
1509 – Wojna Ligi z Combrai z Wenecją: zwycięstwo wojsk francuskich nad weneckimi w bitwie pod Agnadello.
1541 – Została erygowana diecezja Lima.
1560 – Miażdżące zwycięstwo floty tureckiej nad chrześcijańską w bitwie o Dżerbę.
1607 – Założono Jamestown w Wirginii, pierwszą stałą osadę angielską w Ameryce Północnej.
1608 – W niemieckim Auhausen została zawiązana Unia Ewangelicka.
1610 – Katolicki fanatyk François Ravaillac zasztyletował w Paryżu króla Henryka IV Burbona. Nowym królem został jego syn Ludwik XIII.
1643 – Po śmierci Ludwika XIII królem Francji został jego syn Ludwik XIV.
1692 – Została utworzona prowincja Massachusetts Bay.
1747 – Wojna o sukcesję austriacką: flota brytyjska pokonała flotę francuską w I bitwie u przylądka Finisterre.
1796 – Brytyjski lekarz Edward Jenner zaszczepił 8-letniego chłopca wirusami ospy krowianki, uzyskując dzięki temu po raz pierwszy odporność biorcy na wirusy ospy prawdziwej.
1801 – Saudyjscy wahhabici zaatakowali Karbalę, mordując od 2000 do 5000 mieszkańców i wywożąc ze sobą ponad 4000 wielbłądów załadowanych łupami (złotem, srebrem, kamieniami szlachetnymi i dywanami perskimi).
1804 – Rozpoczęła się ekspedycja Lewisa i Clarka, która jako pierwsza dotarła drogą lądową do amerykańskiego wybrzeża Pacyfiku.
1809 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim: zwycięstwo wojsk francuskich nad portugalskimi w bitwie pod Alcantarą.
1818 – Poświęcono odbudowaną po pożarze cerkiew Zwiastowania w Rydze.
1836 – Przebywający w niewoli meksykański generał Antonio López de Santa Anna podpisał pod przymysem traktat pokojowy w Velasco, który zapewniał Teksasowi niepodległość.
1842 – Mariano Rivera Paz został po raz trzeci prezydentem Gwatemali.
1858 – John McDouall Stuart rozpoczął pierwszą podróż przez Australię od południowego wybrzeża do brzegów Pacyfiku na północy.
1864 – We Francji spadł meteoryt Orgueil.
1868 – Wojna boshin w Japonii: zwycięstwo wojsk cesarskich nad siłami siogunatu w bitwie o zamek Utsunomiya.
1879 – Amerykański astronom Christian Peters odkrył planetoidę (196) Philomela.
1889 – W Paryżu odbyła się prapremiera opery Esclarmonde Jules’a Masseneta.
1890 – Papież Leon XIII zatwierdził Zgromadzenie Księży Misjonarzy Saletynów.
1892 – Założono holenderski klub piłkarski Vitesse Arnhem.
1899 – W Montevideo założono Club Nacional de Football.
1900 – W Paryżu rozpoczęły się II Letnie Igrzyska Olimpijskie.
1901 – Aresztowany od 15 miesięcy i symulujący chorobę psychiczną Józef Piłsudski zbiegł dzięki pomocy polskiego lekarza ze szpitala św. Mikołaja Cudotwórcy w Petersburgu, dokąd przewieziono go z Warszawy na szczegółowe badania.
1908 – Wilbur Wright odbył pierwszy lot samolotowy z pasażerem.
1912:
Chrystian X został królem Danii.
W domu w Nogent-sur-Marne pod Paryżem anarchiści Octave Garnier i René Valet zostali otoczeni przez oddział 250 policjantów i 400 żuawów. Po desperackiej obronie zginęli wskutek wysadzenia budynku przez oblegających.
1913:
Gubernator stanu Nowy Jork William Sulzer wydał zgodę na założenie Fundacji Rockefellera.
I wojna bałkańska: mocarstwa europejskie wysadziły desant w bezprawnie anektowanej przez Czarnogórę byłej tureckiej twierdzy Szkodra, która miała zostać przekazana Albanii.
1920 – Sa Zhenbing został tymczasowym premierem Republiki Chińskiej.
1923 – W katastrofie należącego do francuskich linii Air Union samolotu Farman F-60 Goliath w Monsures na północy kraju zginęło 6 osób (2 członków załogi i 4 pasażerów).
1926 – Zakończył się lot sterowca „Norge“ ze Spitsbergenu na Alaskę ponad biegunem północnym.
1930 – W amerykańskim stanie Nowy Meksyk utworzono Park Narodowy Carlsbad Caverns.
1932 – W Londynie oddano do użytku Broadcasting House, główną siedzibę BBC.
1938:
Chile wystąpiło z Ligi Narodów.
Przed rozgrywanym w Berlinie towarzyskim meczem z Niemcami, piłkarze reprezentacji Anglii unieśli ręce w hitlerowskim pozdrowieniu w kierunku loży honorowej, gdzie zasiadali m.in. Rudolf Heß, Joseph Goebbels i Joachim von Ribbentrop. Mecz zakończył się wynikiem 3:6.
1939 – Peruwianka Lina Medina w wieku 5 lat, 7 miesięcy i 21 dni została najmłodszą matką w historii medycyny.
1940 – II wojna światowa:
Po zbombardowaniu Rotterdamu przez Luftwaffe skapitulowała Holandia.
W Norwegii został zatopiony przez niemieckie lotnictwo statek pasażerski „Chrobry”.
Zakończyła się bitwa o Afsluitdijk.
1943:
Japoński okręt podwodny zatopił australijski statek szpitalny AHS „Centaur”, w wyniku czego zginęło 268 spośród 332 osób na pokładzie.
W Sielcach nad Oką sformowano 1. Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
1945:
Płynący do Japonii z ładunkiem 560 kg tlenku uranu niemiecki U-Boot U-234 poddał się na Atlantyku Amerykanom.
W wyniku amerykańskiego nalotu bombowego spłonął zamek w japońskiej Nagoi.
1948 – Proklamacja niepodległości Izraela.
1954 – Podpisano Konwencję haską dotyczącą postępowania wobec dóbr kultury w czasie konfliktu zbrojnego.
1955 – Amerykanie przeprowadzili na Pacyfiku operację „Wigwam”, która miała na celu sprawdzenie podatności okrętów podwodnych na atak nuklearny.
1962 – Odbył się ślub księcia Jana Karola z księżniczką grecką i duńską Zofią, późniejszej hiszpańskiej pary królewskiej.
1963 – Kuwejt wstąpił do ONZ.
1966 – Założono chilijski klub piłkarski Deportes Antofagasta.
1970:
W wyniku trzęsienia ziemi w stolicy Dagestanu Machaczkale zginęło 31 osób.
Zachodnioniemiecka Frakcja Czerwonej Armii (RAF) odbiła z więzienia terrorystę Andreasa Baadera.
1972 – Przed Teatrem Miejskim w Kownie 19-letni Romas Kalanta dokonał samospalenia w proteście przeciwko radzieckiej okupacji Litwy.
1973 – Wyniesiono na orbitę okołoziemską pierwszą amerykańską załogową stację kosmiczną Skylab.
1978 – W Mendozie otwarto Stadion Malvinas Argentinas.
1979 – Terroryści z OWP zdetonowali bombę ukrytą w koszu na śmieci w izraelskiej Tyberiadzie. Zginęły 2 osoby, a 32 zostały ranne.
1981:
Szwecja jako pierwszy kraj na świecie oficjalnie uznała szwedzki język migowy za pełnoprawny język w kraju
Rozpoczęła się misja Sojuz 40 z pierwszym rumuńskim kosmonautą Dumitru Prunariu na pokładzie.
1983 – Erupcja wulkanu Etna na Sycylii.
1985 – W ataku Tamilskich Tygrysów na święte miejsce buddystów w Anuradhapura na Sri Lance zginęło 146 Syngalezów.
1987:
Płk Sitiveni Rabuka dokonał bezkrwawego zamachu stanu na Fidżi, odsuwając od władzy premiera Timociego Bavadrę.
W Monako rozpoczęły się II Igrzyska Małych Państw Europy.
1992 – Janez Drnovšek został premierem Słowenii.
1993 – Estonia, Litwa i Słowenia zostały przyjęte do Rady Europy.
1994 – Bakili Muluzi wygrał pierwsze demokratyczne wybory prezydenckie w Malawi.
1995:
XIV Dalajlama Tenzin Gjaco uznał 6-letniego Gendun Czokji Nimę za jedenaste wcielenie Panczenlamy.
Na Białorusi odbyła się pierwsza tura wyborów parlamentarnych oraz referendum w wyniku którego m.in. biało-czerwono-biała flaga narodowa została zastąpiona sztandarem nawiązującym do czasów Białoruskiej SRR.
Urzędujący prezydent Argentyny Carlos Saúl Menem został wybrany na II kadencję.
1999 – Malam Bacai Sanhá został prezydentem Gwinei Bissau.
2002 – Urzędujący prezydent Sierra Leone Ahmad Tejan Kabbah został wybrany na drugą kadencję.
2004 – Duński następca tronu książę Fryderyk poślubił Australijkę Mary Elizabeth Donaldson.
2005:
Demokratyczna Partia Postępowa wygrała wybory do konstytuanty na Tajwanie.
Francuski pilot Didier Delsalle na śmigłowcu Eurocopter AS350 Écureuil po raz pierwszy wylądował na szczycie Mount Everestu.
2006 – René Préval został po raz drugi prezydentem Haiti.
2009 – Europejska Agencja Kosmiczna wystrzeliła z kosmodromu w Gujanie Francuskiej Kosmiczne Obserwatorium Herschela i satelitę Planck.
2010:
Otwarto Aviva Stadium w Dublinie.
Rozpoczęła się misja STS-132 wahadłowca Atlantis.
2011 – Michel Martelly został prezydentem Haiti.
2012 – W katastrofie lotu Agni Air CHT w nepalskim mieście Jomsom zginęło 15 spośród 21 osób na pokładzie.
2017 – Emmanuel Macron został zaprzysiężony na urząd prezydenta Francji.
Sebastian Grochowiak (ur. 14 maja 1977 w Zielonej Górze) znany również jako Bastis i Vlad Ysengrimm - polski wokalista i autor tekstów. Współzałożyciel grupy muzycznej Profanum oraz członek grupy Witchmaster.Tamilskie Tygrysy (Tygrysy Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu, LTTE) − organizacja tamilska żądająca utworzenia w północnej części Sri Lanki niepodległego państwa tamilskiego Ilamu. Powstała w 1976 roku i prowadziła działalność do końca wojny domowej na Sri Lance w 2009 roku. Jej przywódcą był Velupillai Prabhakaran.
Podstrony: [1] 2 [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Alan Jerrard (ur. 3 grudnia 1897, zm. 14 maja 1968) – brytyjski pilot myśliwski okresu I wojny światowej, odznaczony Krzyżem Wiktorii (VC).
Jan Chudzik (ur. 11 października 1904 w Wołoszynach, zm. 14 maja 1933 w Brzozowie) – prawnik, działacz narodowy i społeczny, podchorąży lotnictwa wojskowego II RP.
Curtis Melvin "Curt" Harnett (ur. 14 maja 1965 w Toronto) – kanadyjski kolarz torowy, trzykrotny medalista olimpijski oraz dwukrotny medalista mistrzostw świata.
Egidia - imię żeńskie pochodzenia greckiego, żeński odpowiednik imienia Egidiusz, które funkcjonuje w Polsce przede wszystkim w formie Idzi. Patronem tego imienia jest św. Idzi i inni święci o tym imieniu. To imię nosiły córki królów szkockich, np. Roberta II.
Jan Ignacy Korytkowski (ur. 31 grudnia 1824 w Gnieźnie, zm. 14 maja 1888 tamże) – duchowny katolicki, historyk, archiwista, bibliotekarz, biskup-nominat pomocniczy gnieźnieński.
Charles Rappo właśc. Karl von Rapp (ur. 14 maja 1800 w Innsbrucku, zm. w styczniu 1854 w Moskwie) – austriacki artysta cyrkowy, żongler i akrobata.
U-234 – niemiecki okręt podwodny (U-Boot) z okresu II wojny światowej. Płynąc z ładunkiem surowców strategicznych do Japonii poddał się Amerykanom 14 maja 1945 roku, sześć dni po kapitulacji III Rzeszy.
